«75.000 θα είναι οι νέες ευκαιρίες απασχόλησης»

ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΜΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 75.000 ΘΕΣΕΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ ΤΟ 2014

Ομιλία του υπουργού Eργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας κ. Γιάννη Βρούτση στο Εθνικό Αναπτυξιακό Συνέδριο «Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο: Προετοιμασία Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020»

Ζάππειο, Πέμπτη, 23.05.2013

«Αγαπητοί κ. Υπουργοί, κ. Γενικοί Γραμματείς, εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων, κυρίες και κύριοι

Σας καλωσορίζω στο Αναπτυξιακό Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου στη..... χώρα μας.

Ένα Συνέδριο, ιδιαίτερα σημαντικό καθώς καλείται να συμβάλει στην διαμόρφωση των προτεραιοτήτων της επόμενης προγραμματικής περιόδου και να οριοθετήσει τους νέους άξονες παρέμβασης που θα εξασφαλίσουν την πιο αποδοτική και πιο αποτελεσματική χρήση των κοινοτικών πόρων την περίοδο 2014-2020.

Όπως γνωρίζετε, το νέο Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης (ΣΕΣ) θα έχει προϋπολογισμό 20,6 δις. Ευρώ. Ένα ποσό που αποτελεί προϊόν επιτυχούς διαπραγμάτευσης του Πρωθυπουργού της Χώρας, αφού οι πόροι που επρόκειτο αρχικά να διατεθούν στη χώρα μας ήταν σε πολύ πιο χαμηλά επίπεδα.

Από αυτούς τους πόρους, λοιπόν, το ΕΚΤ στην Ελλάδα θα διαχειριστεί περίπου 4 δισεκατομμύρια ευρώ κοινοτική συνδρομή.

Και ακόμα πιο σημαντικό: το 20% από αυτούς τους πόρους θα διατεθεί για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού, ενώ ένα επίσης μεγάλο μέρος θα στοχεύσει στην καταπολέμηση της ανεργίας των νέων.

Αγαπητοί κ. Υπουργοί, κ Γενικοί Γραμματείς, κυρίες και κύριοι

Ο ρόλος και η συνδρομή του ΕΚΤ στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας και η συμβολή του στην κοινωνική συνοχή είναι υψίστης σημασίας.

Όπως γνωρίζετε η επίτευξη του στρατηγικού στόχου για μια δυναμική και εξωστρεφή οικονομία, με ποιοτικές θέσεις απασχόλησης και κοινωνική συνοχή απαιτεί δύο κρίσιμες προϋποθέσεις.

Πρώτον, μια αποτελεσματική δημόσια διοίκηση με ποιοτικές υπηρεσίες για όλους. Με υπηρεσίες που θα διευκολύνουν τον επιχειρηματία στο επιχειρηματικό του ρίσκο, που θα περιορίζουν το διοικητικό βάρος της επιχειρηματικότητας. Με υπηρεσίες αιχμής για τους πολίτες.

Και ασφαλώς, δημόσιες υπηρεσίες που θα μεριμνούν για τον άνεργο και ευάλωτο συμπολίτη μας, που θα στηρίζουν και θα στέκονται στο πλευρό του εργαζόμενου.

Το δεύτερο κρίσιμο προαπαιτούμενο είναι η επένδυση στον ανθρώπινο παράγοντα δια μέσου της αναβάθμισης των δεξιοτήτων και την δια βίου μάθηση. Η επένδυση στην ποιότητα και παραγωγικότητα του ανθρώπινου δυναμικού. Η ενίσχυση των ικανοτήτων, κυρίως των νέων ανθρώπων, για την ενεργό συμμετοχή τους στην οικονομία της γνώσης και της καινοτομίας.

Θυμίζω εδώ ότι οι χώρες που επενδύουν στην συνεχή αναβάθμιση των δεξιοτήτων των νέων και, γενικότερα, των εργαζομένων τους, βρίσκονται στην κορυφή της πυραμίδας της ανταγωνιστικότητας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Κρίσιμης σημασίας επίσης εδώ είναι το ζήτημα της κατάρτισης των εργαζομένων και των ανέργων. Μιας συνεχούς διαδικασίας που πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψη τόσο τις σημερινές ανάγκες της αγοράς εργασίας, όσο και τον μελλοντικό παραγωγικό σχεδιασμό της χώρας.

Γιατί, τελικά, διέξοδος από την κρίση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τις επενδύσεις στο πολυτιμότερο μας αγαθό: τους ανθρώπους της χώρας μας. Και το ίδιο ισχύει και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, γιατί στην επένδυση στους ανθρώπους της Ευρώπης θα κριθεί το μέλλον της και η επιτυχία της στρατηγικής Ευρώπη 2020.

Κυρίες και κύριοι,

Ο σχεδιασμός των δράσεων της επόμενης προγραμματικής περιόδου συνιστά μία ιδιαίτερη πρόκληση.

Οι πόροι για την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή πρέπει να επικεντρωθούν σε συγκεκριμένους άξονες δράσης. Με προτεραιότητα σε εκείνες τις δράσεις που θα έχουν το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα, τις ευρύτερες δυνατές θετικές επιπτώσεις, με το ελάχιστο ποσό διάθεσης πόρων.

Με άλλα λόγια, απαιτείται απόλυτος συντονισμός ώστε να ικανοποιούνται ταυτόχρονα τρία κριτήρια: της αποδοτικότητας, της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας.

Και σε κάθε περίπτωση, πρέπει να εξασφαλίζεται η άμεση συνάφεια τόσο με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ευρώπη 2020, όσο και με τις ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας.

Είναι γεγονός ότι ο σχεδιασμός του προγράμματος για την περίοδο 2007-2013 έγινε σε μια τελείως διαφορετική κοινωνικο-οικονομική συγκυρία. Θυμίζω ότι το 2007 η χώρα διέθετε ένα ΑΕΠ που άγγιζε τα 223,2 δις ευρώ και το ποσοστό ανεργίας ανερχόταν στο 8,3%. Από την υλοποίηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Δυναμικού έχουν διατεθεί περίπου 2,6 δις ευρώ σε δράσεις και οι ωφελούμενοι αναμένεται να ξεπεράσουν τα 700.000 άτομα.

Ωστόσο, παράλληλα με τα θετικά της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου πρέπει να δούμε και ποιά σημεία χρήζουν αναδιαμόρφωσης και βελτίωσης. Έτσι θα χτίσουμε πάνω στην εμπειρία που αποκτήσαμε κατά τη διάρκειά της. Έτσι θα χτίσουμε πάνω σε πιο ισχυρά θεμέλια την νέα προγραμματική περίοδο.

Για παράδειγμα, θα πρέπει στην νέα προγραμματική περίοδο να προχωρήσουμε σε πιο ολοκληρωμένες προσεγγίσεις και να αναζητήσουμε συνέργειες για τις δράσεις μας.

Να αφήσουμε τα γενικού χαρακτήρα προγράμματα, να βελτιώσουμε ριζικά τη στόχευση και εξειδίκευσή τους, ιδίως με τη μορφή ολοκληρωμένων εθνικών σχεδίων δράσης τόσο για την απασχόληση όσο και για την κοινωνική προστασία.

Κυρίως, όμως πρέπει να διαμορφώσουμε επιτέλους ένα λειτουργικό σύστημα αξιολόγησης αυτών των δράσεων. Για την δυνατότητα άμεσης αντιμετώπισης προβλημάτων κατά τη διάρκεια της υλοποίησης τους αλλά και για την αντικειμενική καταγραφή της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητάς τους.

Κυρίες και κύριοι

Σήμερα η ανεργία αποτελεί μία από τις πιο κρίσιμες προκλήσεις στην προσπάθεια ανάταξης της οικονομίας και της κοινωνίας μας. Η επιδείνωση των δεικτών στον τομέα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού μας καλούν για εντατικοποίηση των προσπαθειών μας.

Συνεπώς, σήμερα πρέπει:

o Να στηρίξουμε ιδιαίτερα τα χιλιάδες νοικοκυριά που δεν έχουν κανένα εργαζόμενο, και τα οποία αποτελούν έκφραση ακραίας ανεργίας ή απόσυρσης από το εργατικό δυναμικό.

o Να δώσουμε ευκαιρίες δουλειάς στους άνεργους νέους για να αποκαταστήσουμε την επαφή τους με την αγορά εργασίας. Γιατί το πιο πολύτιμο και δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας μας, βλέπει να υπονομεύεται το μέλλον του,

o Πρέπει, ακόμη, να ενισχύσουμε και, κυρίως, να προσαρμόσουμε τις ικανότητες και δεξιότητες όλων των ανέργων στις απαιτήσεις ενός γρήγορα μεταβαλλόμενου παραγωγικού υποδείγματος,

o Να στηρίξουμε τους μακροχρόνια ανέργους που έχουν παρωχημένες ειδικότητες,

o Τους ανέργους μεγαλύτερης ηλικίας που βρίσκονται κοντά στη σύνταξη,

o Τις γυναίκες που είτε είναι άνεργες είτε απογοητευμένες από μια αγορά εργασίας που εξακολουθεί να κάνει διακρίσεις,

o Να διασφαλίσουμε την νομιμότητα και την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς εργασίας,

o Να διασφαλίσουμε ένα επαρκές και βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα, με ενιαίους και δίκαιους κανόνες για όλους,

o Να ενισχύσουμε τους συμπολίτες μας με αναπηρία, με την ενδυνάμωση των υπηρεσιών και των υποδομών που διασφαλίζουν γι’ αυτούς μια αξιοπρεπή διαβίωση και προώθηση στην απασχόληση,

o Να σταθούμε δίπλα στους ευάλωτους συμπολίτες μας που πλήττονται από τον κοινωνικό αποκλεισμό: στους άστεγους, στους κατοίκους υποβαθμισμένων περιοχών, στους ρομά και σε άλλες ευπαθείς ομάδες. Με ενίσχυση των υποστηρικτικών δικτύων αλληλεγγύης, αλλά κυρίως με δράσεις ένταξής τους στην αγορά εργασίας,

o Να προωθήσουμε την ενίσχυση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, η οποία μπορεί και πρέπει να προσφέρει διέξοδο δραστηριοποίησης σε ομάδες του πληθυσμού που δεν μπορούν να ενταχθούν εύκολα στην αγορά εργασίας.

Κυρίες και κύριοι,

Απέναντι σε αυτές τις προκλήσεις, ήδη από την πρώτη μέρα που βρεθήκαμε στο συγκεκριμένο Υπουργείο, θέσαμε ως προτεραιότητες, την ενίσχυση της απασχόλησης, της κοινωνικής συνοχής και την ανάσχεση της ανεργίας.

Παράλληλα με τους κεντρικούς στόχους της διασφάλισης της αξιοπιστίας, της εδραίωσης της δημοσιονομικής εξυγίανσης και προσαρμογής και της υλοποίησης των διαρθρωτικών αλλαγών που θα τροφοδοτήσουν την επανεκκίνηση της οικονομίας.

Θεωρούμε απαραίτητο σε κάθε οικονομική μεταρρύθμιση, πρωτοβουλία και δράση να λαμβάνονται πάντα υπ’ όψιν οι επιπτώσεις στην απασχόληση και στην κοινωνική κατάσταση. Άρα κάθε αναπτυξιακή και κοινωνική δράση αξιολογείται θετικά, εάν από αυτή προκύπτει σημαντικό και μετρήσιμο μέρισμα απασχόλησης.

Θεωρούμε αναγκαία την υλοποίηση μέτρων που διασώζουν επιχειρήσεις που δοκιμάζονται από την κρίση, στους τομείς της μεταποίησης, του εμπορίου, των υπηρεσιών.

Επιδιώκουμε τον συντονισμό κρίσιμων υπουργείων για την προώθηση μικρών και μεγάλων δράσεων για την ενίσχυση της απασχόλησης σε τομείς που αποτελούν αναξιοποίητα -ακόμα- κοιτάσματα απασχόλησης.

Σε νέους και ανερχόμενους τομείς οικονομικής δραστηριότητας, όπως οι νέες τεχνολογίες, η πράσινη ανάπτυξη, η κοινωνική οικονομία, οι καινοτόμες κοινωνικές υπηρεσίες, η ενέργεια. Αλλά και παραδοσιακούς εξωστρεφείς τομείς με δυναμισμό απασχόλησης, όπως ο τουρισμός και ο αγροτοδιατροφικός τομέας.

Με έξυπνα σχέδια επένδυσης, με καλλιέργεια των νέων δεξιοτήτων που θα προετοιμάζουν τους εργαζόμενους για αυτές τις δραστηριότητες.

Το 2014, στόχος μας είναι να χρησιμοποιήσουμε εμπροσθοβαρώς τα κονδύλια του Συμφώνου Εταιρικής Σχέσης έτσι ώστε οι επιπτώσεις στην αγορά εργασίας να είναι ταχύτατες και βαθιές.

Το 2014, πρώτη χρονιά της νέας προγραμματικής περιόδου, εγκαινιάζουμε την νέα περίοδο, κάνουμε ποδαρικό στη νέα προγραμματική περίοδο, με μια σημαντική και επιθετική πρωτοβουλία. Μια πρωτοβουλία που στοχεύει στην ανάσχεση της ανεργίας των νέων.

Θα αξιολογήσουμε καταρχήν το τρέχον πρόγραμμα «Επιταγή εισόδου στην αγορά εργασίας για νέους έως 29 ετών», ένα πρόγραμμα το οποίο αποδείχθηκε ιδιαίτερα ελκυστικό για 126.000 νέους που υπέβαλλαν αιτήσεις.

Θα προχωρήσουμε στις απαραίτητες βελτιώσεις και η νέα χρονιά θα εγκαινιαστεί με τη διεύρυνση του συγκεκριμένου προγράμματος.

Συγκεκριμένα, 75.000 θα είναι οι νέες ευκαιρίες απασχόλησης που θα προσφερθούν στους νέους. Και ακολουθώντας το επιτυχημένο παράδειγμα του τρέχοντος προγράμματος 15.000 άτομα θα απασχοληθούν στον τουρισμό. Επιπλέον, άλλες 10.000 θέσεις θα διατεθούν στον τομέα που παρουσιάζει ιδιαίτερη δυναμική αυτή την περίοδο, δηλαδή στον πρωτογενή και αγροτοδιατροφικό τομέα.

Θα κινηθούμε και πάλι με γνώμονα τα καινοτόμα χαρακτηριστικά και την επικέντρωση σε κρίσιμους οικονομικούς τομείς, αρχίζοντας την προετοιμασία μας ήδη από τον Οκτώβριο.

Επίσης θα διασφαλίσουμε μια κρίσιμη παράμετρο: τα προγράμματα να μην ανακυκλώνουν την ανεργία αλλά να συνεισφέρουν όσο το δυνατόν περισσότερο στην δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης.

Κυρίες και κύριοι,

Σήμερα η Ελλάδα της κρίσης απαιτεί όραμα. Σήμερα η Ελλάδα της κρίσης απαιτεί δουλειά. Απαιτεί την κινητοποίηση όλων μας.

Σήμερα, που τα πρώτα θετικά σημάδια για την διέξοδο από μια ιδιαίτερα οδυνηρή περίοδο που πέρασε η χώρα μας είναι ορατά, θα πρέπει να χειριστούμε με σωφροσύνη τους διαθέσιμους πόρους έτσι ώστε η ώρα της ανάκαμψης να έρθει ακόμα πιο σύντομα. Δεν υπάρχει ούτε ένα δευτερόλεπτο για χάσιμο. Δεν υπάρχει ούτε ένα ευρώ που μπορεί να πάει χαμένο.

Σήμερα, το θετικό κλίμα που αναπτύσσεται στην οικονομία αντανακλάται και στην αγορά εργασίας. Είναι η πρώτη φορά που μπορούμε να μιλήσουμε για βελτίωση κλίματος στην αγορά εργασίας. Δεν το λέω εγώ. Το επιβεβαιώνουν μια σειρά από κρίσιμοι δείκτες, το αναφέρουν μια σειρά από στοιχεία που παραθέτουν οργανισμοί όπως η ΕΛΣΤΑΤ, το ΣΕΠΕ και άλλοι. Το επιβεβαιώνουν τα στοιχεία που συλλέγονται μέσα από το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ. Για παράδειγμα, μέσα από τα δημοσιευμένα στοιχεία της ΕΡΓΑΝΗΣ του πρώτου τετραμήνου του 2013 είχαμε αύξηση προσλήψεων σε σύγκριση με το 2012 κατά 25%. Η μείωση των απολύσεων ήταν, την ίδια περίοδο, 2%. Ενώ είχαμε και θετικό ισοζύγιο στις θέσεις εργασίας κατά 53.151.

Μπορούμε να πούμε για πρώτη φορά με σιγουριά ότι το 2013 η ανεργία τραβάει χειρόφρενο και το 2014 θα αρχίσει η αποκλιμάκωσή της.

Είμαι σίγουρος ότι η νέα προγραμματική περίοδος αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα και την Ευρώπη, μια προγραμματική περίοδος κατά την οποία είμαστε υποχρεωμένοι να πετύχουμε τους στόχους της παραγωγικής ανάταξης, της απασχόλησης, της καταπολέμησης της ανεργίας και της κοινωνικής συνοχής. Και θα πετύχουμε!