Η αντιμετώπιση της λειψυδρίας είναι προτεραιότητα για το Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων. Ο Δήμαρχος Δημήτρης Λιανός, μιλώντας αποκλειστικά στην Μαρίνα Πρωτονοταρίου και στο mononews.gr μιλάει για το σχέδιο διαχείρισης νερού του Δήμου και για ποια έργα στοχεύει να εντάξει στα προγράμματα που θα προκηρυχθούν στο πλαίσιο του Ταμείου Απανθρακοποίησης Νησιών.
Αν γίνουν τα έργα Διαχείρισης Υδάτων, που σχεδιάζει, σε 5 χρόνια η Νάξος θα είναι σε άλλο επίπεδο, και θα έχει λύσει το πρόβλημα της λειψυδρίας. “Το 2024 δεν μείναμε από νερό ούτε μια μέρα και αυτός είναι ο πρώτος μας στόχος και τώρα περιμένουμε να δούμε πώς θα πάνε οι βροχές το χειμώνα για να δούμε τι θα κάνουμε για το 2025″. Η άμεση λύση είναι η μίσθωση περισσότερων αφαλατώσεων ενώ το μακροπρόθεσμο σχέδιο περιλαμβάνει: αναβάθμιση του βιολογικού καθαρισμού, δημοτική μονάδα αφαλάτωσης, ενίσχυση του δικτύου άρδευσης και φράγματα.
Το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών δίνει τη δυνατότητα για σημαντικά έργα ενεργειακής μετάβασης στα νησιά. Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας;
“Το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών θα βοηθήσει σημαντικά τις προσπάθειες μας αλλά και τις διασυνδέσεις και τα υβριδικά έργα. Είναι πολύ σημαντικό να προχωρήσει η διασύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική χώρα και να αντικαθίστανται η μονάδες ντίζελ να μειώνονται οι ρύποι και να ενισχύεται η ασφάλεια των νησιών.
Έχουμε και σχέδια ανάπτυξης φορτιστών, θα χρηματοδοτηθεί η προμήθεια φορτιστών αλλά και οι φορτιστές πλοίων στα λιμάνια. Θα πρέπει βέβαια και τα πλοία να εκσυγχρονιστούν για να μη βλέπουμε πια φουγάρα στα λιμάνια.
Προτεραιότητά μας είναι τα έργα για τη διαχείριση νερού που σχεδιάζουμε σε συνδυασμό με πράσινη παραγωγή ενέργειας, τα οποία αν ολοκληρωθούν σε 5 χρόνια θα έχουμε λύσει το πρόβλημα”.
Θα έχει νερό το καλοκαίρι του 2025 η Νάξος; Τι σχεδιάζετε γι αυτή τη χρονιά;
“Πέρυσι σε χρόνο ρεκόρ καταφέραμε να μισθώσουμε τις 4 αφαλατώσεις ώστε να είναι έτοιμες το καλοκαίρι, κινηθήκαμε εγκαίρως με το διαγωνισμό, τις μισθώσαμε, αυξήσαμε τα τέλη και το καλοκαίρι ήμασταν έτοιμοι και δεν μείναμε ούτε μια μέρα χωρίς νερό. Οι 4 μονάδες αφαλάτωσης ήταν για 3.300 κυβικά νερό, και κόστισαν 1 εκ. το χρόνο.
Το τι θα κάνουμε το νέο έτος, εξαρτάται από τον καιρό. Αν βρέξει η χιονίσει και έχουν νερό τα φράγματα, κάτι που θα το ξέρουμε τον Ιανουάριο δε θα χρειαστούμε άλλο τις μισθωμένες αφαλατώσεις και θα σταματήσει η μίσθωση.
Αν όμως δεν βρέξει θα χρειαστούμε περισσότερες, 8 μονάδες αφαλάτωσης φέτος δηλαδή θα πρέπει να μισθώσουμε άλλες 4 μονάδες για να έχουμε νερό το καλοκαίρι.
Κι αυτό γιατί πέρυσι είχαμε αποθέματα στις Εγγαρές 200.000 κυβικά και μισθώσαμε και ιδιωτικές γεωτρήσεις. Το φράγμα των Εγγαρών όμως φέτος είναι άδειο και αν είναι στεγνές και οι γεωτρήσεις θα πρέπει να βγάλουμε αρχές του χρόνου διαγωνισμό για να βρούμε ακόμη 4 αφαλατώσεις.
Για το παραπάνω κόστος για την προμήθεια του νερού το 2025 θα γίνει μια προσπάθεια να μην επιβαρύνει πάλι τους λογαριασμούς, αλλά να βρούμε στήριξη”.
Ποια έργα σχεδιάζετε για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας;
“Για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας έχουμε ένα σχέδιο διαχείρισης υδάτων που περιλαμβάνει τα έργα που θα γίνουν τα επόμενα χρόνια για να υπάρχει επάρκεια στο νερό και για οικιακή και για αγροτική χρήση. Στη Νάξο αυξάνεται ο πληθυσμός και η κατανάλωση νερού κατά 21% γιατί πια το νησί έχει τουρίστες όλο το χρόνο και οικοδομική δραστηριότητα.
Σχεδιάζουμε μονάδα αφαλάτωσης με ενέργεια από ΑΠΕ, μια μονάδα 5-8.000 κυβικά για να καλύπτει τις ανάγκες στην πεδινή Νάξο.
Στο σχέδιο αυτό έχει τέσσερις τομείς: Μονάδα αφαλάτωσης, Δίκτυα, Βιολογικό καθαρισμό και φράγματα.
Η νέα μονάδα αφαλάτωσης για 5.000 κυβικά νερού, που θα είναι μια επένδυση 5 εκ. ευρώ και θα επιχειρήσουμε να το εντάξουμε σε πρόγραμμα για να χρηματοδοτηθεί.
Τα δίκτυα νερού, είναι ακόμη ένας τομέας που δίνουμε έμφαση. Φέτος επενδύσαμε 600.000 ευρώ σε αντικαταστάσεις αγωγών. Επίσης, η Νάξος έχει νερό, αλλά δεν έχει δίκτυα για να μεταφερθεί το νερό σε όλο το νησί.
Έχουμε κάποιες γεωτρήσεις που έχουν σταθερά νερό και αν είχαμε δίκτυα θα μπορούσαν να τροφοδοτούν το νησί. Οι γεωτρήσεις Κακόρυακας και Αη Λιάς είναι γεωτρήσεις δίνουν σταθερά και αμείωτα νερό σε Δαμαριώνα – Φιλότι – Απείρανθο – Μουτσούνα και είναι υπόγειες γεωτρήσεις σε τρεχούμενα νερά που δεν μειώνονται. Εκεί έχουμε νερό αλλά δεν έχουμε δίκτυα.
Σημαντικό έργο είναι και η αναβάθμιση του βιολογικού καθαρισμού, ώστε το νερό αντί να επιστρέφει στη θάλασσα να επαναχρησιμοποιείται. Θα γίνει διαγωνισμός για την αναβάθμιση του Βιολογικού καθαρισμού που αφορά 1 εκ. κυβικά το χρόνο, για να μπορεί να χρησιμοποιεί για άρδευση για αγροτική χρήση. Η αναβάθμιση μαζί με τα δίκτυα θα χρειαστεί δύο χρόνια.
Και τα φράγματα, είναι επίσης σημαντικά, εφόσον βέβαια βρέξει και γεμίσουν. Στη Νάξο έχουμε δύο φράγματα στις Εγγαρές και στη Φανερωμένη τα οποία έχουν δυνατότητα για 2 εκ. κυβικά νερού. Το φράγμα του Τσικαλαριού όταν τελειώσει θα έχει δυναμικότητα 3 εκ. κυβικά νερού”.
Ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο φράγμα του Τσικαλαριού και αναμένουμε να προχωρήσει. Γιατί καθυστέρησε τόσα χρόνια και τι πότε θα είναι έτοιμο;
“Εδώ και 30 χρόνια συζητάμε το φράγμα του Τσικαλαριού. Δεν είχε καλή επίβλεψη, είχε αστοχίες η μελέτη, το έργο σταμάτησε 2,5 χρόνια από την αρχαιολογία για ενα εκκλησάκι, και τελικά προβλέφθηκε να γίνουν έργα για να προστατευθεί. Μετά υπήρχαν κάποιες ζημιές από κακοκαιρίες, αποζημιώσεις και άλλες καθυστερήσεις.
Επίσης, κόλλησε γιατί άλλαξε η μελέτη του έργου. Είναι ένα έργο που είχε σχεδιαστεί πριν 20 χρόνια στο μεταξύ άλλαξαν οι προδιαγραφές και έπρεπε να αναθεωρηθεί η μελέτη. Μετά υπογράφηκε συμπληρωματική σύμβαση με το εργολάβο και τώρα πέρασε και από το ελεγκτικό Συνέδριο.
Υπήρχαν καθυστερήσεις, αλλά τώρα προχώρησε, ελέγχθηκαν οι πρόσθετες εργασίες, υπεγράφη η σύμβαση από τους υπουργούς και εγκρίθηκε η συμπληρωματική σύμβαση.
Το σύνολο του έργου είναι προϋπολογισμού 10 εκ. ευρώ και η ολοκλήρωσή του τοποθετείται σε 24 μήνες.
Το βασικό που δεσμεύτηκε ο Πρωθυπουργός είναι ότι θα προχωρήσουν και τα συνοδά έργα, για να μπορεί το έργο όταν τελειώσει να λειτουργήσει.
Τα έργα αυτά είναι τα δίκτυα μεταφοράς και έχει γίνει προμελέτη αλλά πρέπει τώρα είτε να ορστικοποιηθεί είτε να δημοπρατηθεί ως μελετοκατασκευή. Δημοπρατήθηκε η κατασκευή του φράγματος χωρίς τα συνοδά έργα, και τώρα πρέπει να προχωρήσουν και αυτά ώστε όταν σε δύο χρόνια ολοκληρωθεί να έχουν προχωρήσει και τα συνοδά έργα, οι αγωγοί μεταφοράς νερού, για να μπορεί να λειτουργήσει”.
