H ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΝΑΞΙΑΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ¨ΝΑΞΙΑΚΑ¨

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Το περιοδικό ΝΑΞΙΑΚΑ εκδόθηκε για πρώτη φορά την δεκαετία του ΄80, κάτω από τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούσαν τη συγκεκριμένη εποχή και με συγκεκριμένη και καθαρή στόχευση :

· Τα τοπικά μέσα ενημέρωσης που δραστηριοποιούνταν είχαν μόνο την έντυπη μορφή, σταθερή ύλη, αυστηρό προσανατολισμό και συγκεκριμένη θεματολογία. Παράλληλα η περιοδικότητά τους ξεπερνούσε κατά πολύ τα γεγονότα αφού η συντομότερη ήταν τουλάχιστον στο επίπεδο του μηνός. Περί ραδιοτηλεοπτικών και ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης, φυσικά δεν γίνεται λόγος. Οι εφημερίδες που εκδίδονταν από Συλλόγους, είχαν στο επίκεντρο τα προβλήματα που απασχολούσαν κυρίως τις πρώην κοινότητες στις οποίες είχαν χωρική αναφορά ( με ελάχιστες εξαιρέσεις όπως πχ η ΚΟΡΩΝΙΔΑ ).

Η πολυπληθέστατη πρώτη γενιά των μεταναστών, με νωπές ακόμα τις αναμνήσεις αλλά και το ενδιαφέρον για το γίγνεσθαι της γενέθλιας γης, δημιουργούν μαζικό, διεκδικητικό και πρωτοπόρο συλλογικό κίνημα, που διψά για ενημέρωση και στηρίζει οικονομικά συλλόγους και…

• δραστηριότητες ανάμεσα στις οποίες είναι και οι εκδόσεις κυρίως εφημερίδων και περιοδικών. Είναι η εποχή που σχεδόν ο κάθε Σύλλογος, ακόμα και ο πιο μικρός και θεωρητικά και πιο αδύναμος στα οικονομικά του, εκδίδει ένα τουλάχιστον βιβλίο για τη λαογραφία και την ιστορία του χωριού του.
• Μέσα σ΄ αυτό το θετικό για το συλλογικό κίνημα περιβάλλον, στο ρεύμα της εποχής, η οικονομική στήριξη κάθε εντύπου αν όχι μόνο καθήκον, θεωρήθηκε τόσο από τους συνδρομητές τους όσο και κυρίως τους οικονομικούς παράγοντες ( ιδιώτες με κοινή καταγωγή, κεντρική διοίκηση, αυτοδιοίκηση κλπ ) ως υποχρέωση απέναντι στους θεσμούς – εκδότες.

Τα Διοικητικά Συμβούλια της Ομοσπονδίας, έχοντας επίγνωση των συνθηκών ενημέρωσης της εποχής, γνωρίζοντας την δύναμη της έντυπης παρέμβασης, αλλά και θέλοντας να κάνουν γνωστά τη πλούσια δράση, τις πρωτοβουλίες, το διεκδικητικό πλαίσιο και την παρέμβαση της Ομοσπονδίας, αλλά παράλληλα να προβάλλουν και τον πολιτισμό και την παράδοση του τόπου, πήραν την απόφαση και στήριξαν την έκδοση του περιοδικού ΝΑΞΙΑΚΑ, κατά τα πρότυπα ανάλογου τύπου που ήδη κυκλοφορούσαν, επενδύοντας και επιμένοντας στην εγκυρότητα, στην επιστημονικότητα, στη σοβαρότητα και κυρίως στην εξυπηρέτηση των καταστατικών στόχων της Ομοσπονδίας.

Με πολυποικιλότητα στην θεματολογία και στην ύλη, με αξιοσημείωτη εμφάνιση και στοιχειοθεσία, με έγκριτους συνεργάτες και συγγραφείς, με παρεμβατική και μαχητική αρθρογραφία, με σοβαρή και αξιολογημένη ενημερωτική ύλη, πορεύτηκε και αγκαλιάστηκε από το αναγνωστικό του κοινό και συνταυτίστηκε με την Ομοσπονδία.

Όμως παρά την επιτυχία του και την αποδοχή του, και παρά την συγκυρία που οικονομικά ευνοούσε την ύπαρξη και την ομαλή έκδοση τέτοιων εντύπων, οι οικονομικές δυνατότητες της Ομοσπονδίας επέβαλλαν και τότε την διακοπή της έκδοσης του.

Το περιοδικό επανεκδόθηκε μετά από πολλά χρόνια, με νέα εμφάνιση, περιορισμένα έξοδα έκδοσης, νέα συντακτική επιτροπή και νέα φιλοδοξία να σταθεί στο χώρο. Η πλέον όμως εμφανής διαφορά με την πρώτη έκδοση, αφορά αυτήν της θεματολογίας του, η οποία χωρίς να χάσει την εγκυρότητα της ή την επιστημοσύνη της, περιορίστηκε στο συντριπτικότερο μέρος της στην καταγραφή και την παρουσίαση λαογραφικών και ιστορικών στοιχείων από το νησί, ( αυτό ήταν άλλωστε και το βασικό γνωστικό αντικείμενο των μελών της σύνθεσης της συντακτικής επιτροπής και το υπηρέτησαν με τον καλύτερο τρόπο ), ενώ έμειναν στο περιθώριο άλλα θέματα που καταστατικά έπρεπε να εξυπηρετούνται ως στόχοι μέσα από ένα έντυπο που ως ιδιοκτήτης του φέρεται μια οργάνωση με διεκδικητικό χαραχτήρα.

Στο οικονομικό πρόβλημα που προέκυπτε και για τη νέα έκδοση δεν μπόρεσε να δοθεί και πάλι λύση με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που είχε επιλεγεί και την πρώτη φορά. Η οικονομική του βιωσιμότητα στηρίχθηκε σε τρείς κυρίως πυλώνες : στις συνδρομές, στις χορηγίες και στη διαφήμιση. Ένας όμως εξ αυτών εάν δεν λειτουργούσε, δημιουργούσε πρόβλημα στο όλο εγχείρημα. Όπως φαίνεται μάλιστα από τα στοιχεία της τελευταίας πενταετίας τα οποία προκύπτουν από τα επίσημα βιβλία της Ομοσπονδίας, στην περίπτωση των ΝΑΞΙΑΚΩΝ, δύο από τους βασικούς αυτούς πυλώνες, οι συνδρομές και η διαφήμιση δεν λειτούργησαν στο βαθμό που να καλύπτουν το κόστος της έκδοσης. Ίσως σ΄ αυτό συνέβαλλε καθοριστικά και το περιεχόμενο της ύλης του , το οποίο περιόριζε το ενδιαφέρον του αναγνωστικού του κοινού, αφού αναφερόταν κυρίως σε αναγνώστες με ειδικά ατομικά ενδιαφέροντα. Το περιοδικό πορεύτηκε χάριν κυρίως της περιστασιακής γενναιοδωρίας μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, και χάριν της οικονομικής στήριξης από τα όντως πενιχρά λοιπά έσοδα της οργάνωσης. Έγινε έτσι τροχοπέδη στη δράσης της αφού κάθε εκδήλωση πέραν των καθιερωμένων, έπρεπε να βρεί και τον αντίστοιχο χορηγό της κυρίως ανάμεσα στα ευαίσθητα και διαθέτοντα την οικονομική δυνατότητα μέλη του Δ.Σ. . Άξιο αναφοράς είναι και το γεγονός πως σιγά σιγά και οι κρουνοί των κρατικών και αυτοδιοικητικών επιχορηγήσεων στέρεψαν ή περιορίστηκαν στο ελάχιστο.

Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο που προήλθε από την εκλογική διαδικασία του περασμένου Δεκεμβρίου, έδειξε ευθύς εξ αρχής την διάθεσή του να πάρει πρωτοβουλίες, πέραν της πεπατημένης, και να διοργανώσει γεγονότα που θα έφερναν στο επίκεντρο το νησί, τα προβλήματα του, τον πολιτισμό του, αλλά και που θα καθιέρωναν τον θεσμό της οργάνωσης της Ομοσπονδίας στην συνείδηση του ντόπιου και του μετανάστη Αξώτη, ως κεντρικό φορέα διεκδίκησης και προβολής, εξυπηρετώντας κυρίως τις καταστατικές και τις συμβατικές του υποχρεώσεις και στόχους. Τροχοπέδη σ΄ αυτή την διαδικασία ήταν και είναι ακόμα τα πενιχρά οικονομικά του έσοδα, αφού σημαντικότατο μέρος τους απορροφούσε και η έκδοση των ΝΑΞΙΑΚΩΝ. Χαρακτηριστικά αναφέρομε ότι το μεγάλο οικονομικό έσοδο της Ομοσπονδίας κατά την περασμένη περίοδο που προήλθε από μια, με πολύ προσπάθεια και κόπο, επιτυχημένη βραδιά χορού και ήταν περίπου 3.000,00 ευρώ, διατέθηκε εξ ολοκλήρου σχεδόν για την έκδοση ενός και μόνο τεύχους των ΝΑΞΙΑΚΩΝ.

Παράλληλα οι εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας και της ενημέρωσης τρέχουν, η αξία της πληροφορίας έχει σχέση και με την ταχύτητα αλλά κυρίως και από τα πόσοι και πότε έχουν την δυνατότητα να την λαμβάνουν και να την αξιοποιούν. Το τοπίο, σε σχέση μ΄αυτό των προηγούμενων δεκαετιών, έχει αλλάξει. Το σώμα των ανθρώπινων αναφορών του συλλογικού κινήματος έχει αλλάξει με την δεύτερη γενιά των μεταναστών να διαθέτει μικρότερους δεσμούς με την χωρική αναφορά της καταγωγής της. Ακόμα πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι αυτή η γενιά έχει διαφορετικούς κώδικες επικοινωνίας και ενημέρωσης στρεφόμενη κυρίως στη σύγχρονη τεχνολογία. Όμως και η παλαιότερη γενιά, στο μεγαλύτερο μέρος της, χρησιμοποιεί πλέον τα σύγχρονα μέσα που υποκαθιστούν ραγδαία τις παραδοσιακές φόρμες ενημέρωσης. Το διαδίκτυο, το ηλεκτρονικό βιβλίο και οι λοιπές εφαρμογές στον τομέα των εκδόσεων, σε ελάχιστο χρόνο θα έχουν υποκαταστήσει πλήρως τη σημερινή μορφή τους, λόγω και οικονομικών συνθηκών.

Στα πλαίσια αυτών των εξελίξεων, η Ομοσπονδία έλαβε ήδη την απόφαση δημιουργίας ηλεκτρονικού διαδικτυακού τόπου, ο οποίος πειραματικά είναι ήδη ανηρτημένος και περιμένει την τελική έγκριση για τη μορφή του από το Δ.Σ. . Σημαντικό μέρος του καλύπτει η επιστημονική έρευνα και πρωτοβουλία στα πλαίσια των ΝΑΞΙΑΚΩΝ που κατέχουν περίοπτη θέση σ΄ αυτό. Εκεί θα αναρτηθούν όσα από τα παλαιά τεύχη είναι δυνατόν για να μπορέσει η γνώση να γίνει κτήμα κάθε ενδιαφερόμενου, κάθε ερευνητή, κάθε νέου ανθρώπου σε κάθε γωνιά της γης. Γιατί η γνώση τότε έχει αξία αν μπορεί να είναι στη διάθεση των πολλών.

Η επιλογή όμως του ιστότοπου των ΝΑΞΙΑΚΩΝ θα αποτελέσει και χώρο ανάδειξης κάθε νέας επιστημονικής ανακοίνωσης που αφορά το νησί, κάθε κειμένου έρευνας και προτάσεων που έχει αναφορά στη Νάξο. Ένα ζωντανό κύτταρο σοβαρού και παραγωγικού πολυθεματικού διαλόγου.

Επειδή όμως θα ήταν τουλάχιστον ουτοπικό από σήμερα να διαγράψει κανείς ενόψει των εξελίξεων την αξία και τον ρόλο της έντυπης έκδοσης, αφού όμως λάβει υπόψη του όλες τις αρνητικές πλευρές ενός τέτοιου εγχειρήματος και προσπαθήσει να τις περιορίσει ή να τις αλλάξει προς επίρρωση τους, προτείνουμε τα εξής :
• Αλλαγή της περιοδικότητας του εντύπου από τρίμηνη σε ετήσια
• Ανάληψη του κόστους έκδοσής του και των εσόδων του από εκδότη με τη συμβατική του υποχρέωση για πλήρη εναρμόνιση με τις κατευθύνσεις, τους στόχους και τις υποδείξεις της Ομοσπονδίας και της συντακτικής επιτροπής.
• Η έκδοση θα έχει τουλάχιστον 250 – 300 σελίδες
• Η ύλη του θα χωρίζεται σε 5 ή 6 θεματολογικές ενότητες με συγκεκριμένο προσανατολισμό. Ενδεικτικά αναφέρουμε : Πολιτισμός, Οικονομία ( πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής τομέας ), Εκπαίδευση, Υγεία, Ανάπτυξη, Προστασία του Περιβάλλοντος. Στη κάθε ενότητα θα παραχωρείται αναλογικά χώρος 40 έως 50 σελίδων.
• Η συντακτική του επιτροπή, αποτελούμενη κυρίως από καθηγητές στο Πανεπιστήμιο και εμπειρογνώμονες θα έχει συντονιστικό χαραχτήρα. Θα επιλέγει τα θέματα, θα αναθέτει σε ερευνητικές ομάδες με επικεφαλείς πανεπιστημιακούς ή άλλους ειδικούς και βοηθούς από την φοιτητική κοινότητα του νησιού μας, την επεξεργασία τους και τη σύνταξη της παρουσίασης τους, και θα έχει την ευθύνη έκδοσης του εντύπου.
• Η έκδοση θα πραγματοποιείται στο τέλος κάθε έτους και θα παρουσιάζεται σε επίσημη εκδήλωση μηδέ αποκλειόμενης και αυτής της κοπής της πίτας και στη συνέχεια θα διατίθεται στους συνδρομητές και στο ελεύθερο εμπόριο. Στο τέλος κάθε έτους θα αναρτάται στο διαδίκτυο η έκδοση του προηγούμενου έτους.
• Με βάση τα θέματα που έχουν παρουσιαστεί μέσα από την έκδοση, θα διοργανώνονται θεματικές ημερίδες διαλόγου και προβολής.
Στο σημείο αυτό να πούμε ότι, επειδή κατά την πάροδο του χρόνου, πάλι με την ευθύνη της συντακτικής επιτροπής θα αναρτώνται στον ιστότοπο των ΝΑΞΙΑΚΩΝ κείμενα ή μελέτες ή πονήματα που αφορούν και εξυπηρετούν το νησί και την Ομοσπονδία, θα είναι δυνατή ή έκδοσή τους ως ένθετο στο περιοδικό για όσους θελήσουν να τα έχουν και σε έντυπη μορφή, καταβάλλοντας το αντίστοιχο κόστος τύπωσης του.
Επίσης, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας σε συνεργασία με την συντακτική επιτροπή του περιοδικού, όπως αυτή θα συγκροτηθεί, θα διερευνήσει τη δυνατότητα έκδοσης τριμηνιαίας επιθεώρησης με ύλη από την τρέχουσα επικαιρότητα του νησιού, αφού εξασφαλιστεί πρώτα η οικονομική της αυτοτέλεια, η μορφή και το περιεχόμενό της.
Εν κατακλείδι, η Ομοσπονδία, απαντώντας στις προκλήσεις της νέας εποχής, έχοντας την ευθύνη ενός ιστορικού τίτλου και θεωρώντας ως κυρίαρχη υποχρέωση της την εξυπηρέτηση των καταστατικών της επιδιώξεων μέσα από κάθε μορφή δράσης της όπως είναι και αυτή των εκδόσεων, προτείνει την συνολική αναδιάρθρωση του κεφαλαίου ΝΑΞΙΑΚΑ, με βάση τους άξονες που αναλύθηκαν παραπάνω, με συναίσθηση της ευθύνης της απέναντι στην ιστορία του περιοδικού και το μέλλον του στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται συνολικά.