Επικοινωνιολόγος-Συγγραφέας Οδηγών
Πολιτικής Αυτοβελτίωσης (Σ.Ο.Π.Α.)
Η κυβέρνηση μιλά με ενθουσιασμό για «ανθεκτικές πόλεις», για «ενεργειακό μετασχηματισμό» και για την «αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης». Η αλήθεια όμως είναι ότι, στο πεδίο όπου οι αιρετοί της Αυτοδιοίκησης παλεύουν καθημερινά, αυτή η ρητορική δεν συνοδεύεται από την απαιτούμενη πράξη.
Στην Ευρώπη, οι δήμοι έχουν και αρμοδιότητες και τους πόρους για να τις υπηρετήσουν. Αυτό σημαίνει πραγματική αυτονομία, δυνατότητα σχεδιασμού, λογοδοσία και άμεση ανταπόκριση στις ανάγκες των πολιτών.
Στην Ελλάδα, αντίθετα, οι δήμοι φορτώνονται συνεχώς νέες αρμοδιότητες χωρίς τους αντίστοιχους πόρους και χωρίς την ελευθερία να αποφασίσουν μόνοι τους. Στην πράξη, λειτουργούν ως ετεροδιοικούμενοι οργανισμοί, ως εκτελεστές αποφάσεων που λαμβάνονται μακριά από τις τοπικές κοινωνίες.
Οι δήμοι είναι η πρώτη γραμμή απέναντι σε πλημμύρες, πυρκαγιές, ενεργειακή φτώχεια και θερμικά κύματα. Παρ’ όλα αυτά, για κάθε ουσιαστικό έργο χρειάζονται εγκρίσεις, ατελείωτους φακέλους και εξαρτώνται πλήρως από την κεντρική διοίκηση. Το αποτέλεσμα είναι καθυστερήσεις και έργα που δεν ανταποκρίνονται πάντα στις πραγματικές ανάγκες της περιοχής.
Σε όλη την Ευρώπη, οι δήμοι πρωταγωνιστούν στη δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων, στη μείωση του ενεργειακού κόστους και στην παραγωγή πράσινης ενέργειας.
Στην Ελλάδα, οι δήμοι συχνά δεν έχουν καν τη δυνατότητα να αποφασίσουν για τις ενεργειακές επενδύσεις τους, ούτε την πρόσβαση σε ευέλικτα χρηματοδοτικά εργαλεία. Όταν οι αποφάσεις παίρνονται στο κέντρο, η λογοδοσία αλλοιώνεται. Οι πολίτες θεωρούν υπεύθυνο τον δήμαρχο για κάθε πρόβλημα, αλλά η πραγματική εξουσία βρίσκεται στα υπουργεία.
Έτσι, η Αυτοδιοίκηση αποδυναμώνεται και η δημοκρατία χάνει το πιο άμεσο επίπεδο συμμετοχής της. Και το ουσιαστικό ερώτημα είναι: θέλει πραγματικά η κυβέρνηση μια ισχυρή, αυτόνομη Αυτοδιοίκηση; Ή θέλει μια Αυτοδιοίκηση που απλώς υλοποιεί κεντρικές επιλογές, χωρίς να ενοχλεί και χωρίς να διεκδικεί; Απλώς να υπακούει!
Η απάντηση θα φανεί όχι στα λόγια, αλλά στις πράξεις. Στη μεταφορά πόρων, αρμοδιοτήτων και πραγματικής ελευθερίας κινήσεων. Γιατί Αυτοδιοίκηση χωρίς πόρους δεν είναι Αυτοδιοίκηση.
Είναι ένα σύστημα εξάρτησης που κρατά τις τοπικές κοινωνίες αδύναμες και τις πόλεις ανοχύρωτες. Αρμοδιότητες χωρίς πόρους είναι μια μεγάλη αντίφαση και συνταγή που ακυρώνει την Αυτοδιοίκηση. Είναι ετεροδιοίκηση και οι δήμοι λειτουργούν ως το μακρύ χέρι του κράτους!
Στην Ευρώπη, οι δήμοι έχουν και αρμοδιότητες και τους πόρους για να τις υπηρετήσουν. Αυτό σημαίνει πραγματική αυτονομία, δυνατότητα σχεδιασμού, λογοδοσία και άμεση ανταπόκριση στις ανάγκες των πολιτών.
Στην Ελλάδα, αντίθετα, οι δήμοι φορτώνονται συνεχώς νέες αρμοδιότητες χωρίς τους αντίστοιχους πόρους και χωρίς την ελευθερία να αποφασίσουν μόνοι τους. Στην πράξη, λειτουργούν ως ετεροδιοικούμενοι οργανισμοί, ως εκτελεστές αποφάσεων που λαμβάνονται μακριά από τις τοπικές κοινωνίες.
Οι δήμοι είναι η πρώτη γραμμή απέναντι σε πλημμύρες, πυρκαγιές, ενεργειακή φτώχεια και θερμικά κύματα. Παρ’ όλα αυτά, για κάθε ουσιαστικό έργο χρειάζονται εγκρίσεις, ατελείωτους φακέλους και εξαρτώνται πλήρως από την κεντρική διοίκηση. Το αποτέλεσμα είναι καθυστερήσεις και έργα που δεν ανταποκρίνονται πάντα στις πραγματικές ανάγκες της περιοχής.
Σε όλη την Ευρώπη, οι δήμοι πρωταγωνιστούν στη δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων, στη μείωση του ενεργειακού κόστους και στην παραγωγή πράσινης ενέργειας.
Στην Ελλάδα, οι δήμοι συχνά δεν έχουν καν τη δυνατότητα να αποφασίσουν για τις ενεργειακές επενδύσεις τους, ούτε την πρόσβαση σε ευέλικτα χρηματοδοτικά εργαλεία. Όταν οι αποφάσεις παίρνονται στο κέντρο, η λογοδοσία αλλοιώνεται. Οι πολίτες θεωρούν υπεύθυνο τον δήμαρχο για κάθε πρόβλημα, αλλά η πραγματική εξουσία βρίσκεται στα υπουργεία.
Έτσι, η Αυτοδιοίκηση αποδυναμώνεται και η δημοκρατία χάνει το πιο άμεσο επίπεδο συμμετοχής της. Και το ουσιαστικό ερώτημα είναι: θέλει πραγματικά η κυβέρνηση μια ισχυρή, αυτόνομη Αυτοδιοίκηση; Ή θέλει μια Αυτοδιοίκηση που απλώς υλοποιεί κεντρικές επιλογές, χωρίς να ενοχλεί και χωρίς να διεκδικεί; Απλώς να υπακούει!
Η απάντηση θα φανεί όχι στα λόγια, αλλά στις πράξεις. Στη μεταφορά πόρων, αρμοδιοτήτων και πραγματικής ελευθερίας κινήσεων. Γιατί Αυτοδιοίκηση χωρίς πόρους δεν είναι Αυτοδιοίκηση.
Είναι ένα σύστημα εξάρτησης που κρατά τις τοπικές κοινωνίες αδύναμες και τις πόλεις ανοχύρωτες. Αρμοδιότητες χωρίς πόρους είναι μια μεγάλη αντίφαση και συνταγή που ακυρώνει την Αυτοδιοίκηση. Είναι ετεροδιοίκηση και οι δήμοι λειτουργούν ως το μακρύ χέρι του κράτους!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου