Ώρα ΕΝΦΙΑ: Πότε αναμένονται τα «ραβασάκια»- Ημερομηνίες πληρωμής και «εκπτώσεις»

Τα ειδοποιητήρια πληρωμής του φόρου ακινήτων σχεδιάζεται να ξεκινήσουν να αναρτώνται σε λίγες ώρες ώστε η διαδικασία να ολοκληρωθεί μέχρι την Τρίτη (10/5).
Αξίζει να σημειωθεί ότι φέτος στο νέο έντυπο υπάρχουν διαφορές σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Γίνεται προσπάθεια να διαμορφωθεί μέσα από τα εκκαθαριστικά μια πλήρης εικόνα σχετικά με τη διαφορά που προκύπτει μετά τις μειώσεις και τις προσαυξήσεις του φόρου.

Συγκεκριμένα στο νέο εκκαθαριστικό θα αναγράφεται η νέα συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας που έχει προκύψει μετά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, όπως επίσης και:– Ο κύριος φόρος
- Η έκπτωση ή η προσαύξηση του κύριου φόρου βάσει συνολικής αξίας ακίνητης περιουσίας.
– Η έκπτωση 50% ή 100% για τους ιδιοκτήτες ακινήτων με χαμηλά εισοδήματα.
– Το συνολικό ποσό του ΕΝΦΙΑ.

Επίσης, στο έντυπο αναγράφονται οι προθεσμίες για τις δόσεις που φέτος φθάνουν τις δέκα καθώς και η ταυτότητα οφειλής για την πληρωμή του φόρου.

Μάλιστα το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να καταθέσει στη Βουλή σχετική ρύθμιση που θα προβλέπει ότι η η πρώτη δόση του φόρου, ανεξάρτητα από την ημερομηνία βεβαίωσής του, θα πρέπει να πληρωθεί έως τις 31 Μαΐου 2022.

Αναλυτικά, η καταληκτική ημερομηνία πληρωμής των δόσεων έχει ως εξής:

1. Η πρώτη δόση λήγει στις 31/05/2022.

2. Η δεύτερη δόση λήγει στις 30/06/2022.

3. Η τρίτη δόση λήγει στις 31/07/2022.

4. Η τέταρτη δόση λήγει στις 31/08/2022.

5. Η πέμπτη δόση λήγει στις 30/09/2022.

6. Η έκτη δόση λήγει στις 31/10/2022.

7. Η έβδομη δόση λήγει στις 30/11/2022.

8. Η όγδοη δόση λήγει στις 31/12/2022.

9. Η ένατη δόση λήγει στις 31/01/2023.

10. Η δέκατη δόση λήγει στις 28/02/2023.

Οι δόσεις

Όσοι, πάντως, αδυνατούν να προβούν σε εξόφληση του φόρου σε 10 δόσεις, έχουν τη δυνατότητα να εντάξουν την οφειλή στην πάγια ρύθμιση που προβλέπει έως 24 μηνιαίες δόσεις οι οποίες ωστόσο επιβαρύνονται με ετήσιο επιτόκιο στην περιοχή του 5%. Υπάρχει βέβαια και η λύση των 12 άτοκων δόσεων που προσφέρουν οι τράπεζες με τις πιστωτικές κάρτες. Σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης δεν προβλέπεται έκπτωση.

 Να σημειωθεί ότι  ο φετινός ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται με διεύρυνση των κλιμακίων, επί των οποίων υπολογίζεται η μεγαλύτερη δυνατή έκπτωση του φόρου, δηλαδή το 30%. Ειδικότερα, ενώ πέρσι η έκπτωση του 30% κάλυπτε ακίνητα αξίας ως 60.000 ευρώ, φέτος καλύπτει ακίνητα αξίας ως 100.000 ευρώ, δηλαδή τη μεγάλη μάζα των νοικοκυριών. Συγκεκριμένα η φετινή έκπτωση υπολογίζεται ως εξής:  

• για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 100.000 ευρώ: 30%   

• έως και 150.000 ευρώ: 25%   

• έως και 250.000 ευρώ: 20%   

• έως και 300.000 ευρώ: 15%   

• έως και 400.000 ευρώ: 10% 

Πώς εκτυπώνονται τα “ραβασάκια”;

Να σημειωθεί ότι τα  εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ δεν αποστέλλονται αλλά ο κάθε φορολογούμενος μπορεί να τα βρει στον ιστότοπο της ΑΑΔΕ με τη χρήση των προσωπικών κωδικών του Taxisnet. 

Αναλυτικά τα βήματα:

• Ο κάθε φορολογούμενος μπαίνει στην αρχική σελίδα της ΑΑΔΕ.

• Κάνει “κλικ” στην επιλογή «Πολίτες».

• Κάνει “κλικ” στην επιλογή «Ακίνητα».

• Κατεβαίνει στην επιλογή «Δήλωση Ε9/ΕΝΦΙΑ»

• Ανοίγει τη σελίδα με τον ΕΝΦΙΑ και το Ε9. Βάζει τους κωδικούς Taxisnet και μπαίνει στην εφαρμογή.

• Επιλέγει το έτος 2022 και βλέπει  το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ 2022.

Βασικά χαρακτηριστικά

Υπενθυμίζεται ότι με τον ΕΝΦΙΑ, όπως διαμορφώθηκε με τις τελευταίες τροποποιήσεις: 

-Μειώνονται οι συντελεστές του κύριου φόρου και ενοποιούνται κλιμάκια, για μικρές και μεσαίες τιμές ζώνης στα κτίσματα. Παράλληλα, μειώνονται οι συντελεστές σε όλα τα κλιμάκια υπολογισμού φόρου των οικοπέδων. Οι αλλαγές αυτές αφορούν και τα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα.

- Καταργείται ο συμπληρωματικός φόρος μόνο για τα φυσικά πρόσωπα και ενσωματώνεται στον κύριο φόρο. Ο συμπληρωματικός φόρος υπολογιζόταν με τα παλιά δεδομένα στη συνολική αξία της περιουσίας, εφόσον αυτή υπερέβαινε τα 250.000 ευρώ. Πλέον, ο  φόρος αυτός για τα φυσικά πρόσωπα καταργείται και επιβάλλεται, πλέον, επιπλέον φόρος -υπό μορφή προσαύξησης του κύριου φόρου- ξεχωριστά επί της αξίας κάθε ακινήτου, εφόσον αυτή είναι μεγαλύτερη των 400.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση ακινήτου αντικειμενικής αξίας άνω των 400.000 ευρώ στο οποίο υπάρχει συνιδιοκτησία ή υπάρχουν περισσότερα από ένα εμπράγματα δικαιώματα κατανεμημένα σε περισσότερα του ενός πρόσωπα (π.χ. ο πατέρας έχει την επικαρπία και το τέκνο την ψιλή κυριότητα) ο επιπλέον φόρος θα υπολογίζεται στο 100% της αξίας της πλήρους κυριότητας του ακινήτου και εν συνεχεία θα επιμερίζεται στο κάθε πρόσωπο ανάλογα με το ποσοστό της αξίας που κατέχει. 

-Επέρχεται αύξηση των συντελεστών έκπτωσης του φόρου των φυσικών προσώπων για τη μικρομεσαία ιδιοκτησία. Συγκεκριμένα η έκπτωση διαμορφώνεται σε 30% για περιουσία συνολικής αξίας έως 100.000 ευρώ, αντί για περιουσία αξίας έως 60.000 ευρώ που ισχύει σήμερα, και σε 25% για περιουσία αξίας πάνω από 100.000 ευρώ και μέχρι 150.000 ευρώ, αντί για 20% που ισχύει σήμερα. 

Η “ακτινογραφία”

Αναλυτικά, μετά τις αλλαγές στα κλιμάκια και τους συντελεστές ο νέος ΕΝΦΙΑ που συνολικά υπερβαίνει τα 2,2 δις. ευρώ φέρνει ελαφρύνσεις για περίπου 8 στους 10  ιδιοκτήτες ακινήτων παρά την μεγάλη αύξηση των αντικειμενικών αξιών. Αναλυτικότερα σχεδόν 900.000 φορολογούμενοι δεν θα έχουν καμία αλλαγή στο λογαριασμό,  περίπου 350.000 θα καταβάλουν υψηλότερο φόρο σε σχέση με το 2021 ενώ τις μεγαλύτερες επιβαρύνσεις θα έχουν περίπου 180.000 ιδιοκτήτες ακινήτων με μεγάλη ακίνητη περιουσία και ακίνητα σε περιοχές όπου οι αντικειμενικές αξίες έκαναν άλμα ή εντάχθηκαν για πρώτη φορά στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών.

Οι χαμένοι

Στους “χαμένους”, πάντως, μπορεί να θεωρήσει κανείς ότι ανήκει το 14% περίπου των φορολογουμένων που δεν θα δει καμία μεταβολή στον ΕΝΦΙΑ καθώς σε ένα περιβάλλον μειώσεων αυτοί δεν έχουν “μέρισμα” . 

Βέβαια στους πραγματικά ευρισκόμενους σε δύσκολη θέση είναι όσοι είναι ιδιοκτήτες ακινήτων, είτε σε περιοχές με μεγάλη αύξηση των τιμών ζώνης, είτε σε περιοχές που εντάχθηκαν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού των φορολογητέων αξιών και των οποίων η φορολογία ήταν πολύ χαμηλή έως τώρα. Πρόκειται για ένα 6% των φορολογουμένων που θα δουν το λογαριασμό τους να ανεβαίνει. Ακόμα όμως και για το 50% από αυτούς, η ετήσια αύξηση δεν υπερβαίνει τα 50 ευρώ.

Ουσιαστικά πρόκειται για τους έχοντες  μεγάλες περιουσίες, οι οποίοι θα επιβαρυνθούν με υψηλότερο φόρο. Αυτό θα συμβεί, διότι για αυτή την κατηγορία, αυξάνεται ο φόρος  ανά τετραγωνικό μέτρο σε όλες τις περιοχές με τιμή ζώνης άνω των 4.500 ευρώ, επιβάλλεται ένας νέος φόρος ανά ακίνητο εφόσον η αξία του υπερβαίνει τα 400.000 ευρώ ενώ προσαυξάνεται ο συνολικός  φόρος  που θα πρέπει να πληρώνει κάποιος ιδιοκτήτης αν η περιουσία του υπερβαίνει τα 500.000 ευρώ. Στις περισσότερες των περιπτώσεων πρόκειται για ακίνητα που βρίσκονται σε ακριβές περιοχές, ή  σε περιοχές που μπήκαν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα αλλά και εκεί όπου οι αξίες εκτινάχθηκαν έως 250% από την 1η Ιανουαρίου του 2022 όπως σε τουριστικά νησιά ή σε “φιλέτα” των μεγάλων αστικών κέντρων.

Συγκεκριμένα, για τα φυσικά πρόσωπα που περνάνε τα παραπάνω ορια θα προβλέπεται προσαύξηση επί του βασικού φόρου από 0,20% έως και 1,00% επί της συνολικής αξίας ανά εμπράγματο δικαίωμα, για κάθε ακίνητο αντικειμενικής αξίας άνω των 400.000 ευρώ, αν η συνολική περιουσία του φορολογούμενου υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ. Θα καταβάλλεται από ιδιοκτήτες ή συνιδιοκτήτες (εφόσον υφίσταται συνιδιοκτησία στην πλήρη ή ψιλή κυριότητα, και επιμερίζεται) με συντελεστές απομείωσης.

Τα λάθη και ο υπολογισμός του φόρου 

 

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι στις περιπτώσεις, όπου υπάρχουν λάθη ή παραλείψεις στα δηλωμένα στοιχείων των ακινήτων, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατός ο υπολογισμός του φόρου και να θεωρούνται αυτά μη δηλωθέντα, πάνω στο εκκαθαριστικό θα υπάρχει ειδική επισήμανση. 

Υπάρχουν, όμως και περιπτώσεις, όπου η ΑΑΔΕ υπολογίζει μόνη της το φόρο, Για την αποκατάσταση ενδεχόμενων τυπικών λαθών και ελλείψεων: 

1. Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου είδους εμπράγματου δικαιώματος, το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στο φορολογούμενο, εφόσον το έτος γέννησης επικαρπωτή για το συγκεκριμένο δικαίωμα είναι κενό. 
2. Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, λαμβάνεται ποσοστό συνιδιοκτησίας 100%. 
3. Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης του αριθμού ορόφου ή συμπλήρωσης ορόφου ακινήτου ως δώμα, για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ο συντελεστής που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο. 
4. Σε περίπτωση κατά την οποία το έτος γέννησης επικαρπωτή έχει συμπληρωθεί με διψήφιο αριθμό, αυτός θεωρείται ως η ηλικία του επικαρπωτή κατά το έτος υποβολής της δήλωσης στοιχείων ακινήτων. Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου έτους γέννησης επικαρπωτή, με εξαίρεση την προηγούμενη περίπτωση, λαμβάνεται το δυσμενέστερο για το φορολογούμενο έτος. 
5. Σε περίπτωση εμπράγματου δικαιώματος με επικαρπωτή νομικό πρόσωπο, θα αποδίδεται η σταθερή τιμή 0,80 για επικαρπία, ανεξάρτητα από το δηλωθέν έτος γέννησης επικαρπωτή στη δήλωση στοιχείων ακινήτων. 
6. Σε περίπτωση κατά την οποία η γεωγραφική θέση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται μόνο από το νομό, λαμβάνεται η μεγαλύτερη Αρχική Βασική Αξία (ΑΒΑ) του νομού για τον κύριο φόρο φυσικών και νομικών προσώπων
7. Σε περίπτωση κατά την οποία έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου, θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία. 
8. Σε περίπτωση κατά την οποία υπάρχουν περισσότερες των μια ζώνες, με την ίδια χαμηλότερη τιμή, ως συντελεστής οικοπέδου (Σ Οικ.), συνολική τιμή εκκίνησης του οικοπέδου και συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου (Σ.Α.Ο.), λαμβάνονται αυτοί, από το συνδυασμό των οποίων προκύπτει η μικρότερη φορολογητέα αξία οικοπέδου. 
9. Σε περίπτωση οικισμών προϋφισταμένων του 1923 και οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων, για τον υπολογισμό του ΣΟ τελ. ως επιφάνεια του κατά κανόνα άρτιου οικοπέδου λαμβάνεται η αναγραφόμενη στη δήλωση στοιχείων ακινήτων.
10. Σε περίπτωση κατά την οποία οι χάρτες ΑΠΑΑ δεν αποτυπώνουν για κάποιες περιοχές τα επιμέρους οικοδομικά τετράγωνα, προς διευκόλυνση των φορολογουμένων για τον εντοπισμό των ακινήτων τους, αυτά συμπληρώνονται στο Ο.Π.Σ. Περιουσιολόγιο με βάση κάθε πρόσφορο μέσο. 

Γιώργος Αλεξάκης