Οι έμμεσοι φόροι αυξήθηκαν, αλλά τα έσοδα βυθίζονται

Του ΠΡΟΚΟΠΗ   ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ
Εντείνονται οι φόβοι για συνέχιση της ύφεσης και το 2017. Σύμφωνα με πρόσφατη πρόβλεψη της εταιρείας ερευνών αγοράς IRI, οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ θα μειωθούν φέτος κατά 3,6% σε σύγκριση με το 2016.
Ηχηρό ήταν το πρώτο καμπανάκι για την κυβέρνηση, καθώς οι εισπράξεις από τους έμμεσους φόρους δημιουργούν έντονο προβληματισμό για την πορεία του προϋπολογισμού, τη στιγμή μάλιστα που η διαπραγμάτευση είναι σε εξέλιξη. Σύμφωνα με τα στοιχεία του πρώτου διμήνου του έτους, τα έσοδα από τον ΦΠΑ είναι μειωμένα κατά 134 εκατ. ευρώ, όπως επίσης και οι φόροι κατανάλωσης.
Στάση πληρωμών

Ωστόσο, η υπερσυγκράτηση δαπανών δημιούργησε ένα ιδιαίτερα υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο μετριάζει την πτώση των αμιγώς φορολογικών εσόδων. Τα σκληρά μέτρα που επιβλήθηκαν από την 1η Ιανουαρίου σε συνδυασμό με το νέο σύστημα ασφαλιστικών εισφορών το οποίο υπολογίζεται με βάση το φορολογητέο εισόδημα, καταδεικνύει αφενός τη μείωση της κατανάλωσης, αφετέρου την απόκρυψη εισοδημάτων από την εφορία και τα Ταμεία.

Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, μία ασφαλής εικόνα για την εξέλιξη των μεγεθών του προϋπολογισμού θα αποτελέσουν τα στοιχεία του τετραμήνου, καθώς στα τέλη Απριλίου αποδίδεται από τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις μικρές επιχειρήσεις ο ΦΠΑ.

Οπως προκύπτει από τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, οι πηγές εσόδων που παρουσίασαν μείωση έναντι του στόχου ήταν τα έσοδα που προέρχονται από:

α) ΦΠΑ καπνού κατά 13 εκατ. ευρώ ή 14,8%.

β) ΦΠΑ λοιπών κατά 144 εκατ. ευρώ ή 6,2%.

γ) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 14 εκατ. ευρώ ή 2,0%.

δ) Λοιπούς ΕΦΚ (καπνού, κ.λπ.) κατά 118 εκατ. ευρώ ή 26,5%.

ε) Λοιπούς φόρους κατανάλωσης κατά 12 εκατ. ευρώ ή 21,9%.

Οπως όλα δείχνουν και κατά τον τρέχοντα μήνα τα έσοδα από τον ΦΠΑ θα είναι μειωμένα, κάτι που φαίνεται από την υποχώρηση της αξίας πωλήσεων στα σούπερ μάρκετ κατά 15%. Μάλιστα, η πρόσφατη πρόβλεψη της εταιρείας ερευνών αγοράς IRI, για μείωση των πωλήσεων των σούπερ μάρκετ κατά 3,6% σε σύγκριση με το 2016 δημιουργεί προβληματισμούς και εντείνει τις ανησυχίες για συνέχιση της ύφεσης και το τρέχον έτος.

Εφόσον μάλιστα υιοθετηθούν, ακόμα και για το μακρινό 2019, νέα μέτρα όπως μείωση του αφορολογήτου ορίου, συντάξεων κ.λπ. οι προβλέψεις για τον προϋπολογισμό του 2017 μπορεί να αναθεωρηθούν με πιθανές δυσάρεστες συνέπειες για τους φορολογουμένους.

Υπό τις συνθήκες αυτές, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων συστήνει νέα μονάδα προληπτικών ελέγχων της αγοράς, προκειμένου να περιοριστεί η φοροδιαφυγή που έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, καθώς οι ελεγκτές των εφοριών ασχολούνταν μέχρι πρότινος κυρίως με τις λίστες και την εθελοντική αποκάλυψη εισοδημάτων, αφήνοντας τους ελέγχους της αγοράς.

Μαγική εικόνα...

Σημειώνεται ότι στο πρώτο δίμηνο του έτους καταγράφεται πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 2,135 δισ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 2,853 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2016 και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 864 εκατ. ευρώ.

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 8,343 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 209 εκατ. ευρώ ή 2,6% έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2017, εξέλιξη που οφείλεται στο υψηλότερο μέρισμα που πήρε το κράτος από την Τράπεζα της Ελλάδος.