του Δημήτρη Καλαντζή
Ήταν η μεγάλη πείνα μετά την επανάσταση του ΄21, που έκανε τον Ιωάννη Καποδίστρια να φέρει την πατάτα στην Ελλάδα. Είχε γνωρίσει τα «γεώμηλα» στην Ευρώπη, είχε εντυπωσιαστεί από τη γεύση τους και, όταν έμαθε για τη θρεπτική τους αξία, σκέφτηκε ότι αυτά θα μπορούσαν να χορτάσουν τους πεινασμένους Έλληνες. Ο Καποδίστριας εισήγαγε μαζικά πατάτες και ενθάρρυνε με κάθε τρόπο την παραγωγή τους. Ο θρύλος λέει ότι μεταχειρίστηκε ακόμα και τεχνάσματα (φύλαγε τις πατάτες σε αποθήκες, δήθεν ως πολύτιμα είδη, για να προκαλέσει το ενδιαφέρον του κόσμου), αλλά η ιστορία επιβεβαιώνει μόνο ότι οι πατάτες έγιναν γρήγορα δημοφιλείς στους Έλληνες και η καλλιέργειά τους αναπτύχθηκε σε όλη τη χώρα. Μία όμως περιοχή κατάφερε να ξεχωρίσει μέχρι της ημέρες μας για την ποιότητα της πατάτας της. Είναι η Νάξος με ένα μεγάλο – και ταυτόχρονα τόσο φυσικό – «μυστικό επιτυχίας»…
Ήταν η μεγάλη πείνα μετά την επανάσταση του ΄21, που έκανε τον Ιωάννη Καποδίστρια να φέρει την πατάτα στην Ελλάδα. Είχε γνωρίσει τα «γεώμηλα» στην Ευρώπη, είχε εντυπωσιαστεί από τη γεύση τους και, όταν έμαθε για τη θρεπτική τους αξία, σκέφτηκε ότι αυτά θα μπορούσαν να χορτάσουν τους πεινασμένους Έλληνες. Ο Καποδίστριας εισήγαγε μαζικά πατάτες και ενθάρρυνε με κάθε τρόπο την παραγωγή τους. Ο θρύλος λέει ότι μεταχειρίστηκε ακόμα και τεχνάσματα (φύλαγε τις πατάτες σε αποθήκες, δήθεν ως πολύτιμα είδη, για να προκαλέσει το ενδιαφέρον του κόσμου), αλλά η ιστορία επιβεβαιώνει μόνο ότι οι πατάτες έγιναν γρήγορα δημοφιλείς στους Έλληνες και η καλλιέργειά τους αναπτύχθηκε σε όλη τη χώρα. Μία όμως περιοχή κατάφερε να ξεχωρίσει μέχρι της ημέρες μας για την ποιότητα της πατάτας της. Είναι η Νάξος με ένα μεγάλο – και ταυτόχρονα τόσο φυσικό – «μυστικό επιτυχίας»…
Η Νάξος είναι γνωστή για δύο ιδιαίτερα προϊόντα: τη γραβιέρα και την πατάτα. Για τους περισσότερους από τους κατοίκους των πόλεων, δεν φαίνεται κάποια σύνδεση μεταξύ των δύο: το ένα είναι κτηνοτροφικό προϊόν και το άλλο γεωργικό. Και όμως, η πατάτα της Νάξου ήταν η αφορμή για να αναπτυχθεί η αγελαδοτροφία (και άρα η τυροκομία) και η αγελαδοτροφία με τη σειρά της, ήταν η αιτία για να γίνει η πατάτα της Νάξου, η πιο νόστιμη και ποιοτική πατάτα σε όλη την Ελλάδα. Οι επιστήμονες θα περιέγραφαν το σύστημα που ακολουθείται στη Νάξο ως «αειφόρο ανάπτυξη» ή «φυσική ανακύκλωση». Στους Ναξιώτες όμως προέκυψε από την απλή παρατήρηση…
Τι πρόσεξαν λοιπόν οι Ναξιώτες πριν μερικές δεκαετίες; Ότι κοντά στους χώρους που κρατούσαν τα βόδια (ζώα με τα οποία όργωναν τις πατατο-καλλιέργειες), οι πατάτες έβγαιναν πιο πλούσιες, πιο μεγάλες και πιο γευστικές. Δεν άργησαν λοιπόν να κάνουν τη σύνδεση με την κοπριά των ζώων και να αρχίσουν να πολλαπλασιάζουν τα κοπάδια τους για να εμπλουτίζουν τα χωράφια τους με το πιο πλούσιο και φυσικό λίπασμα στη γεωργία: την κοπριά από τα βοοειδή. Η αλήθεια είναι ότι τους βοήθησε πολύ και το κλίμα του νησιού, που δεν ευνοεί φυτικές ασθένειες, κι έτσι δεν είχαν ανάγκη από πολλά ραντίσματα και χημικές παρεμβάσεις. Η πατάτα της Νάξου κατέκτησε με αυτόν τον τρόπο την κορυφή στις επιλογές των Ελλήνων για την ποιότητα και τη γεύση της. Και παράλληλα έγινε η αιτία για να οργανωθεί η αγελαδοτροφία και η τυροκομία στο νησί με αποτέλεσμα να βγει την εκλεκτή γραβιέρα Νάξου.
Περίπου 300 με 400 οικογένειες καλλιεργούν πατάτες σήμερα στο νησί, παράγοντας 6 – 7 εκατομμύρια κιλά το χρόνο, όπως μας λέει ο διευθυντής για την παραγωγή πατάτας στην Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου,Μιχάλης Βερνίκος. Η ΕΑΣ προσπαθεί να προφυλάξει το «καλό όνομα» της τοπικής πατάτας, με την συσκευασία του προϊόντος σε διχτάκια με την επωνυμία της Ένωσης, καθώς δεκάδες τόνοι πατάτας διακινούνται στην Ελλάδα ως Νάξου, χωρίς να είναι. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση ενός χονδρεμπόρου, που αγόρασε από τη Νάξο δύο τόνους ντόπιας πατάτας και τελικά διοχέτευσε στην αγορά… 200 τόνους, ως πατάτα Νάξου. Με το διχτάκι, ο κάθε καταναλωτής διασφαλίζει ότι θα απολαύσει πραγματική πατάτα Νάξου, νόστιμη, υγιεινή και ανθεκτική μέχρι να μαγειρευτεί.
Οι Ναξιώτες γιορτάζουν το προϊόν τους και μας καλούν όλους στο 7ο Φεστιβάλ πατάτας τηςΈνωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου, το Σάββατο 16 Ιουλίου στην Αγία Άννα (περιοχή Κάπαρες).
Μεγάλη «πρωταγωνίστρια» θα είναι φυσικά και αυτή τη χρονιά η πατάτα Νάξου που θα υπάρχει άφθονη, μαγειρεμένη σε δεκάδες παραδοσιακές συνταγές και θα προσφέρεται σε όλουςεντελώς δωρεάν!
Το φεστιβάλ θα έχει εντυπωσιακά σκηνικά, μουσική, χορό και τραγούδι, βραβεύσεις αλλά και πολλές ανατροπές (οργάνωση – επιμέλεια: Μάνος Μπανασάκης).
Την εκδήλωση θα παρουσιάσει ο Χρήστος Νέζος (κάνοντας, μαθαίνουμε, μία πολύ εντυπωσιακή είσοδο) με τη δημοσιογράφο Πόπη Αλιμπέρτη.
Τις συνταγές επιμελείται ο εκπρόσωπος της Λέσχης Αρχιμαγείρων Κυκλάδων – Δωδεκανήσου στη Νάξο, Στέλιος Κορρές.
Στο Φεστιβάλ Πατάτας 2016 θα βρίσκονται και οι αναγνωρισμένοι chef: Δημήτρης Σκαρμούτσος, Ρένα της Φτελιάς και Νικόλας Σακελλαρίου.
Σκηνικά: Devid Negrin
Μουσικό πρόγραμμα: Στελλίνα Κονιτοπούλου- Μανώλης Μπαρμπεράκης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου