Το μνημόσυνο είναι 17 Μάη μετά την θεία λειτουργία στην εκκλησία του Αγ.Βασιλείου στο Μουσείο.
(Μπουμπουλίνας και Μετσόβου κατά τις 10 π.μ).
Ο καφές θα δοθεί στον κήπο του Μουσείου.
Ευχαριστώ
Μ.Χατζηπέτρος
Δημοσιογράφος – Εκδότης – Αντιστασιακός-Επιμελητής Εντύπων και Βιβλίων
Γεννήθηκε στην Απείρανθο της Νάξου το 1919. Το μεγαλύτερο παιδί από τα οκτώ της οικογενείας. Από τις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου στη Νάξο ξεκίνησε να ασχολείται με τη δημοσιογραφία. Μαθητής Γ’ τάξης το 1935 απέκτησε την πρώτη “δημοσιογραφική” του ταυτότητα σε ηλικία 16 ετών, αυτή του ανταποκριτή στην “Εφημερίδα των Μαθητών” του Εκδοτικού Οίκου “Δημητράκος Α.Ε.”. Παράλληλα ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία και την ποίηση. Πολλά ποιήματά του δημοσιεύθηκαν στις κυκλαδικές εφημερίδες και στα εβδομαδιαία ευρείας κυκλοφορίας περιοδικά “Μπουκέτο” και “Εβδομάς”. Μετά τον πόλεμο του 1940, την Ιταλο – Γερμανική Κατοχή (1941- 44) και τα Δεκεμβριανά, τον Φεβρουάριο του 1945, ύστερα από πολλές δυσκολίες (ανυπαρξία μέσων συγκοινωνίας, έλλειψη δημοσιογραφικού χαρτιού και τυπογραφικών υλικών, επιβολή προληπτικής λογοκρισίας από τη στρατιωτική διοίκηση Κυκλάδων κ.ά.) πηγαίνει στη Σύρο, όπου επιτυγχάνει την παραχώρηση άδειας από τη Νομαρχία και τη Στρατιωτική Διοίκηση. Αμέσως μετά εκδίδει την πρώτη μετά την απελευθέρωση εφημερίδα της Νάξου με τίτλο “Ναξιακά Νέα”. Παραχωρεί την έκδοση και ιδιοκτησία της ύστερα από το πέμπτο της φύλλο στον αδελφικό του συγγενή και φίλο, γιατρό – γυναικολόγο Μανώλη Μπαρδάνη, που συνέχισε την έκδοσή της το 1946-47 στη Νάξο. Ύστερα από διώξεις, καταδίκες, φυλακίσεις στις φυλακές Σύρου, Πειραιά και Μακρονήσου διάρκειας 4 ετών, προσλαμβάνεται το 1951 στο “Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων”. Το 1952, μετά από λίγους μήνες απολύεται γιατί δεν προσκόμισε το απαραίτητο για την εποχή “Πιστοποιητικό Κοινωνικών Φρονημάτων”. Το 1952-54 εργάζεται στη διαφημιστική εταιρία “Μηνύτωρ” με παράλληλες εργασίες στον ευρύτερο διαφημιστικό χώρο και το μάρκετινγκ στην Αθήνα. Το 1953- 57 είναι συντάκτης στην εφημερίδα “Η Αυγή”, κυρίως στο εργατικό και ελεύθερο ρεπορτάζ.
Την οκταετία 1958-1966 ήταν εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας “Κυκλαδικά ΝέᨔΤο Μάιο του 1983, τα δύο αδέλφια -Μιχάλης και Αντώνης- προχώρησαν στην έκδοση της “Πολιτιστικής – Ειδησεογραφικής Έκδοσης της Νάξου” και της εφημερίδας – περιοδικού “Τ’ Απεράθου”. Το τελευταίο έφερε επανάσταση στον περιοδικό, επαρχιακό τύπο. Η κυκλοφορία του συνεχίστηκε έως το 2011 αδιάκοπα μέχρι που αρρώστησε. Έλαβε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση και τιμήθηκε από αυτή με δίπλωμα και μετάλλιο. Ήταν μέλος της Επαρχιακής Επιτροπής του ΕΑΜ Νάξου (1942-44), υπήρξε υπεύθυνος της πόλης της Νάξου και γραμματέας της μετά την απελευθέρωση, καθώς και μέλος της Νομαρχιακής Επιτροπής ΕΑΜ Κυκλάδων. Πήρε μέρος στην τριήμερη μάχη Απελευθέρωσης της Νάξου από τους Γερμανούς ως μέλος του Εφεδρικού ΕΛΑΣ Νάξου. Για τη συμμετοχή του ως στέλεχος του ΕΑΜ και μετά του κόμματος της ΕΔΑ, αντιμετώπισε διώξεις, εξορίες, φυλακίσεις, στρατοδικείο και στέρηση διαβατηρίου για πολλά έτη. Με πρωτοβουλία του, ιδρύθηκε τη δεκαετία του 1980 ο “Σύνδεσμος Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης ΕΑΜ Νάξου”, όπου για 15 έτη διετέλεσε Γενικός Γραμματέας. Είναι ιδρυτικό μέλος της ΠΟΑΕΑ και του Συνδέσμου Δημοσιογράφων Εθνικής Αντίστασης 41-44. Επί 21 χρόνια εξέδιδε την εφημερίδα των Αντιστασιακών “Το Βήμα της ΠΟΑΕΑ”.Υπήρξε εκδότης του πρώτου περιοδικού στην Ελλάδα για το αυτοκίνητο με τίτλο “Το νέο αυτοκίνητο” από το 1954 έως το 1982, ενώ επί 28 χρόνια είχε την ευθύνη για το πρόγραμμα του Ράλι Ακρόπολης. Υπήρξε σύμβουλος έκδοσης για 5 έτη του περιοδικού “Σκοποβολή” της σκοπευτικής εταιρείας Ελλάδας.
Ήταν συνεργάτης των Προέδρων της ΕΔΑ Γιάννη Πασσαλίδη, Ηλία Ηλιού και Μανώλη Γλέζου. Με τον τελευταίο, υπήρξαν για μεγάλο χρονικό διάστημα αδερφικοί φίλοι αφού ήταν και συγχωριανοί.
Διατηρεί αρχείο με μοναδικά και σημαντικά ιστορικά και Κυκλαδικά στοιχεία, ενώ έχει φυλάξει τη σημαία του ΕΑΜ της Νάξου.
-------------------------------------------------------------------------------
Mιχάλη Γρατσία, φίλε και κουμπάρε.
Σε γνώρισα αρχές της δεκαετίας του 80 λίγα χρόνια αφού ήρθα στην Αθήνα.
Από την πρώτη στιγμή με "αγκάλιασες" με τις συμβουλές σου με την αγάπη σου με την επαγγελματική σου υποστήριξη στις δημοσιογραφικές, πολιτικές και κοινωνικές μου αναζητήσεις. Το ίδιο έκανες για τον κάθε Απεραθίτη που σε πλησίαζε.
Η εφημερίδα Τ'Απεράθου ήταν το παιδί σου, ήταν το καμάρι σου, το κρυφό και φανερό μεράκι σου η ταβέρνα και το ξενύχτι σου.
Σε πολλούς συγχωριανούς μας το γραφείο σου ήταν το στέκι πνευματικού προβληματισμού.
-Θυμάμαι το 1983 να μου λες: Να βοηθήσουμε το χωριό και την κοινότητα, στη συνέχεια πως η εφημερίδα θα προβάλει, θα στηρίξει το χωριό, αλλά και πως θα επιλύσει προβλήματα των κατοίκων.
Οι σελίδες της εφημερίδας ανοιχτές για τον κάθε συγχωριανό μας, για τον κάθε επιστήμονα το νέο φοιτητή, τον ερευνητή, τους Συλλόγους και όλους τους φορείς.
Λέει χαρακτηριστικά ο Αρεοπαγίτης και συνεργάτης σου Δημήτρης Μουστάκας:
Μέσα απ αυτές –τις σελίδες- προβάλλουν οι χαρές και οι λύπες των συγχωριανών η διαμαρτυρία μα κυρίως αποτελούν το βήμα από το οποίο μπορούν να εκφραστούν με έμμετρα η πεζά κείμενα τους, να αναδειχθούν πολλές φορές λογοτεχνικά ταλέντα που διαφορετικά θα παρέμειναν άγνωστα στο ευρύτερο κοινό και προπαντός, να επικοινωνήσουν οι χωριανοί μεταξύ τους να νιώσουν οι ξενιτεμένοι πως βρίσκονται στο χωριό, να αναπνεύσουν λίγη πατρίδα.
Συχνά μου έλεγες:
Μανώλη πότε θα πάς κάτω. Όταν πας:
-Θέλω να πας στο σχολείο να δεις αν θέλουν τίποτα.
-Να πας στη Βιβλιοθήκη να δεις την αναγνωσιμότητα. Αισθανόσουνα ευθύνη να πληρωθεί η υπάλληλος πάντα στην ώρα της.
-Να βρεις το γιατρό του χωριού να δεις αν υπάρχουν προβλήματα να τα προβάλουμε.
Το ίδιο για την εκκλησία και ασφαλώς για τον εκάστοτε Πρόεδρο της κοινότητας μας.
Όποτε πήγαινα στο χωριό ήθελες να έρθω στο γραφείο να σου πω νέα, να σου φέρω ύλη και ανταπόκριση, κάποιες φωτογραφίες.
Σε κάθε Δημόσια υπηρεσία που έμπαινε η εφημερίδα την σεβόταν, την υπολόγιζαν και τάραζε συχνά τα λιμνάζοντα νερά της αδιαφορίας και συχνά αναποτελεσματικότητας του κράτους.
Η συμβολή της εφημερίδας και η δική σου στην προώθηση και επίλυση προβλημάτων ήταν αναμφισβήτητη και είχε αναγνωρισθεί από όλους.
Δεν είχες κομματική γραμμή αλλά εφάρμοζες αυτό που λέμε:
Το χωριό είναι το κόμμα μας
κι αυτό δεν έχει χρώμα. Στα κείμενα σου δεν ήσουνα ποτέ οπαδός της εμπάθειας και της κόντρας αλλά της συνεννόησης και της σύνθεσης απόψεων. Μέσα σου κυριαρχούσε και σε διέκρινε η ευγένεια, η αξιοπρέπεια, η ηπιότητα αλλά και το θάρρος.
Από το 2011 που σταμάτησε η έκδοση Τ' Απεράθου όλοι νιώσαμε το κενό. Μια ορφάνια. Ποτέ ακόμη και λίγο πριν μας φύγεις δεν συμβιβάστηκες ότι η εφημερίδα δεν θα επανακυκλοφορήσει.
Θα συνέλθω Μανώλη και θα βγάλουμε ένα φυλλαράκι μου έλεγες τα Χριστούγεννα του 14.
Όλοι αναζητούσαμε μέσα από τις στήλες της εφημερίδας είτε τις ειδήσεις, είτε τις λογοτεχνικές συνεργασίες, είτε τα ποιήματα, τα κοινωνικά, τα ιστορικά την παράδοση και τον πολιτισμό.
Η παρουσία σου στο χωριό ήταν συχνή και πάντα διακριτική και σεμνή.
Η ενασχόληση σου με την εφημερίδα και το χωριό μας, ήταν η αφοσίωση σου.
Υπήρξες πατριώτης και αγωνιστής, δείχνοντας την προσήλωση σου στις αρετές της Ειρήνης της Ανεξαρτησίας και των υψηλών ιδανικών σε όλη τη διαδρομή της ζωής σου.
Ποτέ σου δεν έλεγες λεπτομέρειες για τις δύσκολες στιγμές που πέρασες γιατί ένιωθες ότι έκανες το χρέος σου στην πατρίδα, όπως χιλιάδες άλλοι συναγωνιστές σου με αποτέλεσμα όμως να υποστείς διώξεις και περιορισμούς στην μετέπειτα μετεμφυλιακή Ελλάδα. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να επηρεαστεί και η επαγγελματική σου ανάδειξη.
Δεν σε δείλιασαν οι δήμιοι και τα σκυλιά της Μακρονήσου, αυτοί τρόμαζαν με το θάρρος, το πείσμα σου και την αφοσίωση στις ιδέες και τις αξίες ζωής που αναδείκνυες παρά τα διεστραμμένα τους βασανιστήρια.
Εσύ ήσουνα ο ελεύθερος άνθρωπος και αυτοί οι δούλοι.
Υπήρξες ιδανικός σύζυγος, αδελφός και θείος. Σε όλους ήσουνα παρών σε κάθε δυσκολία που αντιμετώπιζαν. Ένας καλός συμπαραστάτης και πάντα κοντά στου καθενός το πρόβλημα.
Ο αδέκαστος δικαστής γαμπρός Απεραθίτης Δημήτρης Μουστάκας μέσα από τις ίδιες της στήλες τ ’Απεράθου το Μάη του 2011 με το δικό του τρόπο και αφού εξυμνεί την σχεδόν τριαντάχρονη εκδοτική σου προσπάθεια και προσφορά προτείνει στην επίσημη πολιτεία η οποία εκπροσωπείται από την Ακαδημία Αθηνών την βράβευση της εφημερίδας η οποία όπως γράφει πλουτίζει την πνευματική πολιτιστική και πνευματική ζωή του τόπου μας.
Η αναγνώριση του έργου και προσφοράς του Μιχάλη Γρατσία έχει γίνει από τον κόσμο, όμως καιρός είναι να αναγνωρισθεί έστω μετά θάνατον και από την Ακαδημία Αθηνών μέσα από βραβεύσεις εντύπων παρόμοιου επιπέδου, ώστε και να δικαιώνεται η αγνή και σπουδαία προσπάθεια αλλά και να ενθαρρύνονται νέες.
Ο Μιχάλης Γρατσίας έκανε το χρέος του προς την πατρίδα ακέραια σε κάθε βήμα της ζωής του. Άφησε τη μάλαξη του, τα χνάρια του και το μελάνι της πένας του, σε κάθε έργο σε κάθε όμορφο γεγονός του χωριού μας σε κάθε διεκδίκηση, σε κάθε στιαστό και καντούνι τ’ Απεράθου. Σε κάθε εκδήλωση η εφημερίδα μας ήταν εκεί.
Διφραγκοιμιχάλη:
-Απόψε σ’ ανεμένει ο Νίκος του Βλάση να τα πείτε και να τα πιείτε αλλά θα σε μαλώσει που δεν θα του βαστάς ένα φλασκάκι με το κρασί.
Έτσι δεν είναι Σοφία;
-Απόψε θα κουβεντιάσεις με το Μελησσηνό, με το Ζευγωλάκη, με το Κατσουρό με το Πέτρο και τη Διαλεχτή με το Νικόλα του Μπάκαλου, με όλοι σου τσι συγγενείς αλλά και θα πεις τα παράπονα σου στη Μπούμπα.
Ο Θεός που σε πήρε Μ. Παρασκευή σου έχει φυλάξει μια θέση στο Παράδεισο.
Να είσαι σίγουρος εκεί που θα πας ότι η αγαπημένη σου σύζυγος Κική τα αδέρφια και ανίψια σου αλλά και όλοι εμείς που είτε συνεργαστήκαμε μαζί σου είτε σε γνωρίσαμε θα σε θυμόμαστε για πάντα για τις αρετές το ήθος τις αξίες και το έργο σου.
Αιωνία σου η μνήμη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου