Ομιλία του υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας κ. Γιάννη Βρούτση στο Εναρκτήριο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου

«Αξιότιμε κ. Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, αποτελεί ιδιαίτερη χαρά και τιμή για μένα που βρίσκομαι σήμερα εδώ ανάμεσά σας, στα εγκαίνια της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.Ένα Ταμείο, που στην μακρόχρονη πορεία του, έχει συμβάλλει και έχει αποδείξει έμπρακτα ότι ...

ανταποκρίνεται στις ουσιαστικές κοινωνικές ανάγκες της Ευρώπης. Ταυτόχρονα, στις προκλήσεις που κατά καιρούς εμφανίστηκαν στην κοινή μας πορεία, συνέβαλλε στην κάλυψη κοινωνικών αναγκών και στην απορρόφηση κραδασμών που δημιουργούνταν.
Στη νέα προγραμματική περίοδο λοιπόν ο ρόλος του ΕΚΤ αποκτά ιδιαίτερο βάρος, όχι μόνο γιατί συμβάλλει στην ενίσχυση της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής -κάτι που κάνει διαχρονικά- αλλά γιατί επιπλέον ο ρόλος του την περίοδο 2014-2020 είναι πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά πιο σημαντικός από ποτέ, λόγω των πρωτοφανών συνεπειών που δημιούργησε η κρίση, ιδιαίτερα στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου.
Όπως γνωρίζετε, πρόσφατα δημοσιεύτηκε η Ετήσια Έκθεση για την Απασχόληση και τις Κοινωνικές Εξελίξεις στην Ευρώπη. Εκεί, πράγματι, μπορούμε να πούμε, ότι αποτυπώνονται κάποια πρώτα θετικά αποτελέσματα. Η ανεργία σταθεροποιείται, ενώ η Έκθεση προβλέπει σταδιακή αποκλιμάκωσή της.
Ωστόσο, τα επίπεδα της ανεργίας επιμένουν να βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα. Ενώ πιο κρίσιμη είναι η κατάσταση αναφορικά με την ανεργία των νέων.
Η κρίση έχει επιδράσει αρνητικά και στα εισοδήματα των νοικοκυριών. Αυτό, σε συνδυασμό με μια σειρά εξελίξεις στην αγορά εργασίας, έχουν αυξήσει τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Επιπλέον, οι διαφορές στην απασχόληση μεταξύ ανδρών και γυναικών, καθώς και μεταξύ κρατών - μελών παραμένουν σημαντικές. Διευρύνονται και θέτουν σε κίνδυνο μια από τις βασικές αρχές των Ευρωπαϊκών Συνθηκών. Την αρχή ότι η Ένωση δρά προς όφελος των πολιτών της ισόρροπα και αναλογικά.
Ωστόσο, η Ένωση δεν πρέπει να κλείνει τα μάτια στα δύσκολα. Πρέπει να αντιδρά και να προωθεί την οικονομική και κοινωνική σύγκλιση μεταξύ των κρατών-μελών.
Η αδράνεια και η αναβλητικότητα για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων έχει ως συνέπεια την υπονόμευση της αναπτυξιακής προοπτικής, της ανταγωνιστικότητας και της κοινωνικής συνοχής ολόκληρης της Ευρώπης.
Το φαινόμενο του οικονομικού δυισμού στα κράτη-μέλη δεν είναι κάτι που πρέπει να μας αφήνει αδιάφορους. Το φαινόμενο αυτό σε μακροχρόνια βάση θα υπονομεύσει το σύνολο του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Η απάντηση στην Ευρώπη των δύο ταχυτήτων είναι η Ευρώπη με ισόρροπη ανάπτυξη.


Κυρίες και κύριοι,
Γνωρίζετε ότι η χώρα μου βρέθηκε αντιμέτωπη με μια ανεργία που σήμερα ανέρχεται στο 27%. Ενώ η Ανεργία των νέων αγγίζει το 57%. Ποσοστά που είναι τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη.
Ωστόσο, η Ελληνική Κυβέρνηση δεν έμεινε με σταυρωμένα τα χέρια. Αντέδρασε αποφασιστικά. Και σήμερα μπορούμε να πούμε ότι είναι ορατά τα πρώτα θετικά σημάδια -θετικές εξελίξεις- ως αποτέλεσμα των προσπαθειών μας.
Μέσα από ένα ευρύ πρόγραμμα διαρθρωτικών αλλαγών και δημοσιονομικών παρεμβάσεων πετύχαμε πρωτογενές πλεόνασμα και μετά από πολλές δεκαετίες, μηδενισμό του εμπορικού ελλείμματος!
Αντίστοιχα, στην αγορά εργασίας προχωρήσαμε σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις.
• Περιορίσαμε το μοναδιαίο κόστος εργασίας.
• Προχωρήσαμε στην διαμόρφωση μηχανισμού για τον προσδιορισμό του κατώτατου μισθού.
• Μειώσαμε το μη μισθολογικό κόστος.
• Περιορίσαμε - με μια σειρά από καινοτόμα εργαλεία, όπως είναι η ΕΡΓΑΝΗ - τα διοικητικά βάρη για τις επιχειρήσεις.
• Δώσαμε δυνατότητα στον Υπουργό Εργασίας να διαθέτει σαφή και ακριβή εικόνα της μισθωτής απασχόλησης στην αγορά εργασίας.
• Προχωρήσαμε αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του φαινομένου της αδήλωτης εργασίας, προωθώντας τη νομιμότητα στην αγορά εργασία και την ποιότητα της εργασίας.
Όσο αφορά στην εντατικοποίηση των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης και τη στήριξη των ασθενέστερων συμπολιτών μας:
• Διαμορφώσαμε Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Απασχόληση και εγκαινιάσαμε Σχέδιο Δράσης για τους νέους ήδη από την προηγούμενη Άνοιξη.
• Προχωρήσαμε σε προγράμματα κοινωφελούς εργασίας για ανέργους σε νοικοκυριά χωρίς κανέναν εργαζόμενο.
• Προωθήσαμε προγράμματα επιχορήγησης επιχειρήσεων για την πρόσληψη ανέργων με ιδιαίτερη μέριμνα για τους ανέργους νέους με υψηλά τυπικά προσόντα.
• Προχωρούμε στην αναδιοργάνωση των Δημόσιων Υπηρεσιών Απασχόλησης, έτσι ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στο δύσκολο έργο τους.
• Προωθούμε μόνιμο μηχανισμό διάγνωσης αναγκών της αγοράς εργασίας.
• Διαμορφώνουμε Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και δημιουργήσαμε δίκτυο δομών κατά της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
• Ενισχύουμε την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, την κοινωνική οικονομία και την κοινωνική επιχειρηματικότητα.
• Χρηματοδοτούμε νέους επιστήμονες για την δημιουργία επιχειρήσεων.
• Προωθήσαμε την άμεση σύνδεση της κατάρτισης και της συμβουλευτικής με την αγορά εργασίας
Στο σημείο αυτό, επιτρέψτε μου να επαναλάβω την καθοριστική σημασία των πόρων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου. Χωρίς αυτούς η κατάσταση στην Ευρώπη, αλλά και στη χώρα μου, την Ελλάδα, θα ήταν χειρότερη.


Αξιότιμοι σύνεδροι,
Σήμερα εγκαινιάζεται η νέα προγραμματική περίοδος και αυτό μας επιτρέπει να είμαστε περισσότερο αισιόδοξοι.
Το ΕΚΤ διαθέτει περισσότερα από 74 δισεκατομμύρια ευρώ για να στηρίξουμε το ανθρώπινο κεφάλαιο της Ευρώπης τα επόμενα χρόνια.
Αυτοί είναι οι πόροι, με τους οποίους θα χτίσουμε τις αναγκαίες γέφυρες αλληλεγγύης που θα ανανεώσουν το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Μοντέλο.
Με την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση αυτών των πόρων, καθώς και με την εμπειρία και τη γνώση του παρελθόντος θα ξεπεράσουμε την κρίση. Θα αναδυθούμε ως Ένωση δυνατότερη. Όμως, ο στόχος αυτός προϋποθέτει ακόμα πιο αποτελεσματικές, πιο έξυπνες και στοχευμένες πολιτικές που να επενδύουν στο ανθρώπινο δυναμικό μας, στην κοινωνική Ευρώπη.
Γι’ αυτό σήμερα οφείλουμε:
• Να ενισχύσουμε και να εμβαθύνουμε πρωτοβουλίες, όπως είναι η Εγγύηση για τους Νέους.
• Να διασφαλίσουμε για τους Ευρωπαίους πολίτες θέσεις ποιοτικής απασχόλησης.
• Να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις εκείνες ώστε το ανθρώπινο δυναμικό της Ένωσης να μην υστερεί σε εκπαίδευση και δεξιότητες.
• Να βελτιώσουμε τους μηχανισμούς για την κινητικότητα των εργαζομένων.
• Να χαιρετίσουμε την πρωτοβουλία για την δέσμευση του 20% των πόρων του Ταμείου, που κατευθύνονται στοχευμένα στην φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
• Να εργαστούμε για καλύτερες και αποτελεσματικότερες δημόσιες υπηρεσίες.
Στόχος μας είναι η αποτελεσματικότερη εφαρμογή των δράσεων.
Δηλαδή, η κινητοποίηση όλων των πόρων που διαθέτει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο σε δράσεις που θα έχουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα και θα υποστηρίζουν την κοινωνική καινοτομία. Και όλα αυτά, λαμβάνοντας υπόψη μια βασική παράμετρο: τον καλύτερο συντονισμό των δράσεών μας, την ανταλλαγή εμπειριών, καλών πρακτικών και την ενισχυμένη συνεργασία των χωρών.


Κυρίες και κύριοι,
Η Ελλάδα στη νέα προγραμματική περίοδο πρόκειται να αξιοποιήσει περίπου 4 δις ευρώ για την επίτευξη των σκοπών του ΕΚΤ. Από αυτά:
• 2,9 δις ευρώ θα διατεθούν για την ανάπτυξη και αξιοποίηση των ικανοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και για την ενίσχυση της δια βίου μάθησης, σε τομείς αιχμής για την Ελληνική οικονομία, όπως αγρο-διατροφικός τομέας, τουρισμός, νέες τεχνολογίες και καινοτομία.
• 171 εκατομμύρια ευρώ θα κατευθυνθούν για την ενίσχυση του προγράμματος Youth Guarantee.
• 800 εκατομμυρίων ευρώ θα υπηρετήσουν δράσεις για την ενίσχυση της ενεργού ένταξης και την καταπολέμηση της φτώχειας.
Στόχος μας είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και η βιώσιμη ανάπτυξη. Μόνο έτσι θα νικηθεί η ανεργία και θα επιτευχθεί η δημιουργία ποιοτικών θέσεων απασχόλησης.
Άμεσος στόχος μας είναι να χρησιμοποιήσουμε εμπροσθοβαρώς τους πόρους που διαθέτουμε, έτσι ώστε οι επιπτώσεις στην αγοράς εργασίας να είναι άμεσες και βαθιές.
Θέλουμε το 2014 να είναι χρονιά αποκλιμάκωσης της ανεργίας για την Ελλάδα και ολόκληρη την Ευρώπη. Με δράσεις που θα προσφέρουν ευκαιρίες στους νέους για εργασιακή εμπειρία. Με πρωτοβουλίες που θα επιτρέψουν στους μακροχρόνια άνεργους να κρατήσουν την επαφή τους με την απασχόληση και θα προσφέρουν σε νοικοκυριά χωρίς εργαζόμενο πρόσβαση στην αγορά εργασίας.


Κυρίες και κύριοι,
Η Ελληνική Προεδρία θα εργαστεί με μεθοδικότητα, ώστε κάθε κοινοτικός πόρος να αξιοποιηθεί με την μέγιστη προστιθέμενη αξία.
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε, επίσης, την κοινή προσπάθεια για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής Ευρώπη 2020.
Κάθε δράση που θα προωθείται, θα πρέπει να στοχεύει την αύξηση της απασχόλησης, την κοινωνική ένταξη, την κοινωνική προστασία και την αλληλεγγύη.
Στη βάση αυτής της λογικής, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για μια φορά ακόμη θα πρωταγωνιστήσει και θα συμβάλλει αποφασιστικά στην επίτευξη αυτών των στόχων.
Είμαι αισιόδοξος. Πιστεύω, ότι αν ενώσουμε τις δυνάμεις και τη γνώση μας μπορούμε να τα καταφέρουμε.
Στους κρίσιμους μήνες που ακολουθούν μέχρι τις ευρωεκλογές, πρέπει να πείσουμε με τις δράσεις και τα έργα μας τους ευρωπαίους πολίτες για τις προθέσεις μας και να ανανεώσουμε την πίστη τους στα οράματα και τις αξίες της Ευρώπης.
Είμαι σίγουρος, ότι η Ελληνική Προεδρία θα συμβάλλει τα μέγιστα προς αυτή την κατεύθυνση.
Πιστεύω ακράδαντα ότι η δική μας Προεδρία θα γίνει ο ούριος άνεμος που θα βάλει ξανά το καράβι της Ευρώπης στη ρότα της ευημερίας και της ανάπτυξης.
Όπως ακριβώς συμβολίζει και το λογότυπο που διαλέξαμε για την Ελληνική Προεδρία.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας».