Οι ιδιαιτερότητες του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος

Υπάρχουν δύο ελληνικές ιδιαιτερότητες σε ότι αφορά τα στοιχεία για την εκπαίδευση που δημοσιοποιεί κάθε χρόνο ο ΟΟΣΑ.
Του Πάσχου Μανδραβέλη

Η πρώτη είναι ότι τα ελληνικά νούμερα είναι ελλιπή. Σε κάθε έκθεση του οργανισμού (OECD Education at a Glance) απουσιάζουν κάποιες σειρές στοιχείων, χωρίς να είναι πάντα οι ....

ίδιες. Για παράδειγμα, στην έκθεση του 2009 (που έχει τα στοιχεία του 2007) βλέπουμε ότι η Ελλάδα έχει την καλύτερη αναλογία καθηγητών Μ.Ε. στις 34 χώρες του ΟΟΣΑ: ένας καθηγητής ανά 7,5 μαθητές, όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι ένας καθηγητής ανά 13 μαθητές (η αναλογία της Φινλανδίας είναι 1:13,1, της Γερμανίας 1:14,9). Στην έκθεση του 2012 το σχετικό πεδίο για την Ελλάδα είναι κενό.

Η δεύτερη ελληνική ιδιαιτερότητα είναι πως και η έκθεση «OECD Education at a Glance» περνά απαρατήρητη. Ενώ παντού γίνεται έντονη συζήτηση (κάτι που φαίνεται από τα σχετικά άρθρα) για το τι πρέπει να αλλάξει στο εκπαιδευτικό σύστημα, ο ελληνικός δημόσιος διάλογος αρκείται σε μισές αλήθειες και ολόκληρους μύθους.

Μια μισή αλήθεια, για παράδειγμα, είναι ότι οι ελληνικές σχολικές τάξεις είναι πολυπληθέστερες των ευρωπαϊκών. Ολόκληρη η αλήθεια είναι πως η Ελλάδα, με 22,1 μαθητές ανά σχολική τάξη, βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (23,4 μαθητές ανά τάξη). Εχει πολυπληθέστερες τάξεις από π.χ. τη Βρετανία (μέσος όρος 19,1 μαθητές), αλλά μικρότερες τάξεις από τη Γαλλία και τη Γερμανία (μέσος όρος 24,5 μαθητές ανά τάξη).

Οι χαμηλότερες απολαβές

Σε αυτό που έχουν δίκιο να γκρινιάζουν οι καθηγητές είναι για τους μισθούς τους. Το 2010 (τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ) οι Ελληνες (με 26.540 δολ.) είχαν τις χαμηλότερες απολαβές σε ολόκληρη τη Δυτική Ευρώπη. Ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ ήταν 29.800 για καθηγητές Γυμνασίου και 30.800 για καθηγητές Λυκείου. Χαμηλότερα από τους Ελληνες εκπαιδευτικούς πληρώνονταν μόνο στο Ισραήλ, στην Ισλανδία, στο Μεξικό, στη Χιλή και σε κάποιες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες. Ακόμη και οι Πορτογάλοι εκπαιδευτικοί πληρώνονταν το 2010 με 30.000 - 34.000 δολάρια ετησίως.

Διδάσκουν όμως τις λιγότερες ώρες σε σχέση με τους συναδέλφους τους στις 34 χώρες του ΟΟΣΑ. Ενώ στις ΗΠΑ οι καθηγητές είναι μέσα στην τάξη 1.068 ώρες ετησίως, οι Ελληνες καθηγητές μόνο 415. Ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 704 ώρες ετησίως.

Tο συμπέρασμα από όλα αυτά είναι ότι το σύστημα εκπαίδευσης στην Ελλάδα πάσχει πολλαπλώς, κάτι που φαίνεται και από τη διεθνή κατάταξη της χώρας μας στα εκπαιδευτικά αποτελέσματα (PISA). Εχουμε πολλούς και κακοπληρωμένους εκπαιδευτικούς που διδάσκουν λίγο (31 εβδομάδες ανά έτος, έναντι 38 που είναι ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ). Το σύστημα χρειάζεται αναδιάρθρωση εκ βάθρων και ο τωρινός καυγάς κυβέρνησης – ΟΛΜΕ είναι για μπαλώματα στο πάπλωμα.