Σκοπιανό: Ευπρόσδεκτη η «Δημοκρατία του Βαρδάρη»

(Κωνσταντίνος Χολέβας –Πολιτικός Επιστήμων)

Το βουλγαρικό περιοδικό «ΦΟΚΟΥΣ» και η σκοπιανή εφημερίδα «ΝΟΒΑ ΜΑΚΕΝΤΟΝΙΑ» δημοσίευσαν πληροφορίες, συμφώνως προς τις οποίες ο μεσολαβητής του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς πρότεινε στην κυβέρνηση της ΦΥΡΟΜ δύο εναλλακτικές λύσεις για το ζήτημα του ονόματος: Τη «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» και τη «Δημοκρατία του Βαρδάρη». Αν όντως αυτό αληθεύει, έχουμε ένα θετικό βήμα ως προς τα εθνικά μας θέματα. Η δεύτερη πρόταση, η «Δημοκρατία του Βαρδάρη», είναι η πρώτη πρόταση από τότε που ασχολείται ο..... κ. Νίμιτς η οποία δεν περιέχει τον όρο «Μακεδονία».
Πιθανόν στη θετική εξέλιξη να έπαιξε ρόλο και η προσωπική συμμετοχή του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στις πρόσφατες διαβουλεύσεις του Νίμιτς με την ηγεσία του ελληνικού ΥΠΕΞ. Αποτελεί δε μία ένδειξη ότι, παρά τα οικονομικά μας προβλήματα, μπορούμε να στεκόμαστε αξιοπρεπώς στα εθνικά μας θέματα, αρκεί να το πιστέψουμε και να το θέλουμε. Ως λαός και ως ηγεσία.



Φυσικά δεν συμφωνώ με το πρώτο από τα προτεινόμενα ονόματα. Η «Βόρεια Μακεδονία» ανακαλεί στη μνήμη περιπτώσεις όπως το Βιετνάμ και η Κορέα. Τα Σκόπια θα προβάλλονται παγκοσμίως ως μοναδικοί χρήστες του κρατικού πλέον όρου Μακεδονία και θα δίδεται η εντύπωση ότι κάποια στιγμή δικαιούνται να ενωθούν με τη Νότια Μακεδονία, δηλαδή να διεκδικήσουν τη Βόρειο Ελλάδα. Δεν πρέπει να αποδεχθούμε με δική μας υπογραφή αυτό το όνομα. Αν το δεχθούμε, ανοίγουμε την πόρτα στα Σκόπια για να ενταχθούν σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ και έπειτα από λίγους μήνες θα σπεύσουν να αποβάλουν τον όρο Βόρεια και να κρατήσουν το Μακεδονία. Οπως έκαναν οι Ιορδανοί. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οι Βρετανοί κατασκεύασαν το κράτος της Υπερ-Ιορδανίας (Transjordan). Επειτα από έναν χρόνο, η Βουλή της νέας χώρας αποφάσισε να αποβάλει τον ιστορικά αδύναμο προσδιορισμό «Υπέρ» και κράτησαν τον ιστορικά, θρησκευτικά και γεωγραφικά σημαντικότατο όρο Ιορδανία, που προέρχεται από τον ποταμό Ιορδάνη. Ποιος θα τιμωρήσει τους Σκοπιανούς, αν προβούν σε μία αντίστοιχη αλλαγή, αφού θα έχουν υφαρπάξει την υπογραφή μας; Μήπως θα στείλει στρατό ο ΟΗΕ να επιβάλει το συμφωνηθέν όνομα; Προφανώς όχι, όπως δεν έκανε τίποτε για να διώξει τον Αττίλα από την Κύπρο μας.



Μιλώντας για την Ιορδανία, βλέπουμε ότι είναι μία ήδη γνωστή πρακτική νεότευκτες χώρες να παίρνουν το όνομά τους από τον μεγαλύτερο ποταμό της περιοχής. Αλλη αντίστοιχη περίπτωση είναι η Νιγηρία και η Δημοκρατία του Νίγηρος, από τον ομώνυμο ποταμό. Ετσι, είναι λογική η πρόταση να ονομασθούν τα Σκόπια Δημοκρατία του Βαρδάρη. Βαρντάρ στη γλώσσα τους λέγεται ο ποταμός Αξιός, που διασχίζει τη γείτονα χώρα και εκβάλλει δυτικά της Θεσσαλονίκης. Αλλωστε, πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και προτού ο κομμουνιστής Τίτο κατασκευάσει το τεχνητό «μακεδονικό» έθνος, η τότε Γιουγκοσλαβία ονόμασε την περιοχή Σκοπίων «Βάρνταρσκα Μπανοβίνα», επαρχία του Αξιού. Τα σχετικά γραμματόσημα είναι πλέον γνωστά από δημοσιεύσεις στον Τύπο και στο Διαδίκτυο.

Για την Ελλάδα, το ζήτημα του ονόματος είναι πρωτίστως θέμα εθνικής αξιοπρεπείας. Να μη δώσουμε την εντύπωση ότι λόγω οικονομικής κρίσης κάνουμε παραχωρήσεις προς γείτονες και μάλιστα αδύναμους. Τι μηνύματα θα πάρουν οι ισχυρότεροι γείτονες και οι διεκδικούντες εδάφη και ΑΟΖ; Επιπλέον είναι και ζήτημα υπερασπίσεως της πολιτιστικής μας ταυτότητας και κληρονομιάς. Αν τα Σκόπια καθιερωθούν διεθνώς με όνομα που θα περιέχει -έστω και με προσδιορισμό- τον όρο Μακεδονία, πολύ σύντομα και εμείς οι Βορειοελλαδίτες, αλλά και οι Απόδημοι Ελληνες Μακεδόνες δεν θα μπορούμε να ονομαζόμαστε έτσι.

Υπό αυτό το σκεπτικό, η ονομασία «Δημοκρατία του Βαρδάρη» είναι ευπρόσδεκτη από τον Ελληνισμό. Προστατεύει ταυτοχρόνως και την Ιστορία και την καλή γειτονία.