Ένα σπουδαίο Συνέδριο για τον Τουρισμό

Γιάννης Λογαράς
Ένα σπουδαίο Συνέδριο για τον Τουρισμό πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 26 και Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2014 στο ξενοδοχείο Athens Ledra (λεωφ. Συγγρού) της Αθήνας. Το Συνέδριο με θέμα: «Αντιμετωπίζοντας με επιτυχία την εποχικότητα στον Τουρισμό: Από την θεωρία στην πράξη» είχε τίτλο IMIC 14 (είναι το 14ο της σειράς IMIC που άρχισε το 2004) και διοργανώθηκε (όπως και τα προηγούμενα της σειράς) από τον Συνεδριακό οργανισμό «Ηλιότοπος Α.Ε.» (που έχει έδρα τη Σαντορίνη).
Η σημασία του Συνεδρίου με τις πολύ υψηλής ποιότητας εισηγήσεις, την.... ποικιλία των θεμάτων και τον διάλογο που αναπτύχθηκε και την εκπροσώπηση κρατικών και αυτοδιοικητικών αρχών και υπηρεσιών καθώς και εκπροσώπων διαφόρων επαγγελματικών φορέων αλλά και μεμονωμένων ανθρώπων ποικίλων επαγγελμάτων και δραστηριοτήτων που παρευρέθησαν, έχει μεγάλη σπουδαιότητα και για την Ελλάδα γενικά, αλλά ιδίως για τις τουριστικές περιοχές και έχει ιδιαίτερη σημασία και για την οικονομική και πολιτιστική πρόοδο των νησιών του Αιγαίου και βέβαια και των Κυκλάδων.

Από τις πολλές εισηγήσεις και τοποθετήσεις που έγιναν, φάνηκε καθαρά ότι η Ελλάδα διαθέτει ένα τεράστιο πλούτο: φυσικό, πολιτιστικό κλπ. Εντούτοις τουριστικά είναι πίσω, ενώ θα μπορούσε να είναι από τους καλύτερους ή και πρώτους προορισμούς και με ανεπτυγμένη οικονομία. Πρέπει να ανασχεδιαστεί το τουριστικό προϊόν της χώρας μας, να γίνει πιο συγκεκριμένο, πιο επεξεργασμένο, να είναι εξειδικευμένο και με ποικιλία και κατά επιμέρους περιοχές της χώρας μας. Πρέπει να αξιοποιηθούν και οι δυνατότητες που δίνονται (ή πρέπει να δοθούν) από την Ευρωπαϊκή Ένωση για βιώσιμη ανάπτυξη τουριστικών περιοχών, όπως των νησιών μας.
Το πρόβλημα στα τουριστικά δεδομένα της Ελλάδας είναι ξεπεραστεί η περιορισμένη εποχικότητα που σημειώνεται κυρίως στους τρεις καλοκαιρινούς μήνες και να διευρυνθεί η τουριστική περίοδος. Στον τομέα αυτό θα πρέπει να παίξουν σπουδαίο ρόλο νέες δράσεις, νέες μορφές τουρισμού, μεταξύ των οποίων σπουδαίο ρόλο μπορεί να παίξει ο συνεδριακός τουρισμός (που έχει πάρα πολλά περιθώρια ανάπτυξης), η αξιοποίηση, εξέλιξη και προβολή της ελληνικής γαστρονομίας συνολικά ή κατά περιοχές, διάφορα χάππενινγκ (ιδιαίτερης και πρωτότυπης μορφές εκδηλώσεις) κλπ. και γενικά η ανάπτυξη του θεματικού τουρισμού, όπως πεζοπορία, πολιτιστικές περιηγήσεις, συνέδρια, αγροτουρισμός, δραστηριότητες πόλης (city breaks), διακοπές ηλικιωμένων, γαστρονομία κ.ά. Επίσης χρειάζεται αποτελεσματικότερο μάρκετινγκ.
Πρέπει να ξανασχεδιάσουμε το τουριστικό προϊόν, να το κάνουμε πιο ελκυστικό και με νέες και ευφυείς ιδέες κλπ. Βεβαίως ρόλο σε όλη αυτή την προσπάθεια που θα αποφέρει σημαντικά οφέλη για τη χώρα μας αλλά και τις τοπικές κοινωνίες και το κράτος έχει σπουδαίο ρόλο (υποδομές, συγκοινωνίες, ευέλικτο θεσμικό πλαίσιο κλπ.) και οι Περιφέρεις και η Τοπική Αυτοδιοίκηση και οι τοπικοί σύλλογοι, αλλά κυρίως όλοι οι πολίτες (ο καθένας) ιδίως αυτοί που ασχολούνται με τον τουρισμό, πρέπει να πάρουν πάνω τους την κατάσταση, να κάνουν τις απαραίτητες συνεργασίες μεταξύ τους και με όλους τους φορείς. Όπως τονίστηκε, πέρασε πια η εποχή που όλα τα περιμέναμε από το κράτος. Η ανάπτυξη θα προέλθει από πρωτοβουλίες πολιτών, συνεργασίες μεταξύ τους και με τους φορείς.
Το ότι και ο ρόλος της Περιφέρειας είναι σημαντικός, φάνηκε από τις δράσεις της Περιφερείας Νοτίου Αιγαίου που παρουσιάστηκαν στο Συνέδριο από τον Περιφερειάρχη κ. Γιάννη Μαχαιρίδη και πιο αναλυτικά από την Αντιπεριφερειάρχη Τουρισμού κ. Ελευθερία Φτακλάκη, που με επιτυχείς δράσεις της έγινε η Περιφέρεια αυτή πρωτοπόρος στα τουριστικά θέματα πανελληνίως. Σημαντικό μέσον τουριστικής προβολής και άρα και ανάπτυξης των νησιών είναι και η δημιουργία της σπουδαίας ηλεκτρονικής πύλης, το «Τουριστικό Portal», της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Επίσης καταρτίζεται και ολοκληρωμένος τουριστικός σχεδιασμός στην Περιφέρεια αυτή. Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου επίσης ανέλαβε την πρωτοβουλία να ανακηρύξει το 2014 ως έτος Πολιτισμού. Επίσης η Περιφέρεια θα διεκδικήσει τη διοργάνωση μεγάλων πολιτιστικών γεγονότων (mega-events) και απονομής ευρωπαϊκών τίτλων, της Ρόδου ως Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Νεολαίας 2017 και της Σύρου ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2021.
Στο προαναφερθέν Συνέδριο αναπτύχτηκαν ποικίλα θέματα, όπως π.χ. σχετικά με τον ιατρικό τουρισμό, τους ξενώνες φιλοξενίας Νέων, την τουριστική κατοικία, τον περιπατητικό τουρισμό, τον αναρριχητικό τουρισμό (όπως π,χ. αυτόν στην Κάλυμνο), για πολιτιστικά μονοπάτια, για τα γεωπάρκα ως προορισμών αειφόρου τουρισμού, για την οινοκαλλιέργεια κλπ.
Ενδιαφέρουσα εισήγηση για την προσπάθεια που γίνεται από τον Αρχαιολόγο κ. Άρη Τσαραβόπουλο και την εθελοντική ομάδα του για βιώσιμη ανάπτυξη «ξεχασμένων» αρχαιολογικών χώρων.
Ανάμεσα στις εισηγήσεις ήταν και η παρουσίαση του θέματος του τουρισμού κρουαζιέρας από τον κ. Ευάγγελο Κεκάτο, Αντιδήμαρχο Κεφαλονιάς. Επίσης ως προς τον θαλάσσιο τουρισμό υπήρξε εισήγηση για τη σημασία των τουριστικών σκαφών αναψυχής. Επίσης αναπτύχτηκε θέμα για την αντιμετώπιση της εποχικότητας στην αεροπορική κίνηση π.χ. στη Ρόδο και Κρήτη.
Ακόμη και για την προοπτική αύξησης της τουριστικής κίνησης της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης παρουσιάστηκαν απόψεις και προτάσεις.
* Θέματα Σαντορίνης. Σε ένα τμήμα του Συνεδρίου την Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2014 το απόγευμα υπήρξε «Στρογγυλό τραπέζι» (στο οποίο τότε προέδρευε ο δικηγόρος (με καταγωγή από τη Σαντορίνη) κ. Μανώλης Λιγνός με θέμα: «Τα μονοπάτια της Σαντορίνης», όπου παρουσιάστηκε το πρόγραμμα Χαρτογράφησης, Συντήρησης και Σήμανσης των παλιών δρόμων και των μονοπατιών της Θήρας και της Θηρασίας» και υπήρξε και σχετική ομιλία από τον Δήμαρχο Θήρας κ. Νικόλαο Ζώρζο και με συμμετοχή στην παρουσίαση και των κ. Κώστα Ζαρόκωστα, υπεύθυνου έργου, κ. Πηνελόπης Ματσούκα, χαρτογράφου (Εκδόσεις Ανάβαση) κ. Βούλας Διδώνη, αρχιτέκτονος και εκπροσώπου της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού.
Προβλήθηκε επίσης το πολύ ενδιαφέρον Ηχόραμα «Σαντορίνη, ο τόπος ο μικρός, ο μέγας» στο οποίο θαύμαζε κάποιος τις εκπληκτικές φωτογραφίες (500 περίπου φωτογραφίες σε 14 ενότητες) του κ. Δημήτρη Ταλιάνη, με τη «σπουδή» στην πέτρα-βράχια της Σαντορίνης, τις πολύχρωμες ραβδώσεις και τα χάσματά της, τη συμμετρική εμφάνιση των χωραφιών από ψηλά, λεπτομέρειες από πλοία και ανταύγειες από το νερό, αλλά και εικόνες από την καλντέρα, την ενδοχώρα, την Οία, το ηφαίστειο, το πανηγύρι, τον τρύγο κλπ., μια ευαίσθητη καλλιτεχνική δημιουργία - «ταξίδι» με τη νοσταλγική μουσική του Ηλία Ανδριόπουλου σε κείμενα του Πάνου Θεοδωρίδη διαβασμένα από τον Γρηγόρη Βαλτινό. Ακούστηκε η απαγγελία ποιημάτων «Σαντορίνη» του Γιώργου Σεφέρη και «Ωδή στη Σαντορίνη» του Οδυσσέα Ελύτη.
* Μια εντυπωσιακή εισήγηση έγινε από το βασικό στέλεχος του «Ηλιότοπου» την κ. Λίλα Κωνσταντινίδη η οποία και με λόγο αλλά και εντυπωσιακές φωτογραφίες παρουσίασε το νέο φαινόμενο που παρατηρείται στη Σαντορίνη και διοργανώνεται από τον «Ηλιότοπο» (και την ίδια) οι γάμοι Κινέζων και άλλων αλλοδαπών πολιτών που μεταβαίνουν στο νησί από άλλες χώρες ειδικά για το σκοπό αυτό, μια δράση που έχει και αυτή συμβάλει στην κατά πολύ επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου στη Σαντορίνη και έχει αναζωογονήσει την οικονομία της και έχει συντελέσει στο να είναι ανοικτά και τον χειμώνα πάρα πολλά καταστήματα (ξενοδοχεία, εστιατόρια κλπ.) εκεί.
* Γαστρονομία. Μεταξύ των θεμάτων εθίγησαν σχετικά με τη Γαστρονομία, παρουσιάστηκε και η δράση της Aegean Cuisine. Σημειώνουμε επίσης ότι στις νέες δράσεις στον τομέα αυτό τονίστηκε ότι μεγάλη εντύπωση προκάλεσε και είχε διεθνή απήχηση η διοργάνωση της δράσης «2013. Έτος Γαστρονομίας στη Σαντορίνη» που πρόβαλε άλλη μια πτυχή προόδου του νησιού αυτού και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση και δείχνει τις δυνατότητες της ανάπτυξης του γαστρονομικού τουρισμού στη χώρα μας.
* Στο τέλος του συνεδρίου με πρόταση του κ. Δημήτρη Μιχαηλίδη σχηματίστηκε οργανωτική επιτροπή η οποία μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου ή αρχές Οκτωβρίου 2014 θα έχει ετοιμάσει ένα είδος διακήρυξης ή σχεδίου ανάπτυξης της ελληνικής Γαστρονομίας και ορίστηκε συντονίστρια της προσπάθειας αυτής η δημοσιογράφος κ. Μαργαρίτα Μανούσου.
Ήταν ένα πολύ επιτυχημένο το Συνέδριο αυτό για τον Τουρισμό χρήσιμο για την ανάπτυξη όχι μόνο των νησιών, αλλά νομίζω και όλης της Ελλάδας. Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στους διοργανωτές του Συνεδρίου.
* Σημειώνουμε ότι η εταιρεία «Ηλιότοπος Α.Ε.» που διοργάνωσε το προαναφερθέν Συνέδριο ιδρύθηκε το 1985 από τον κ. Κώστα Κωνσταντινίδη και την κ. Λίλα Κωνσταντινίδη, έχει έδρα τη Σαντορίνη και δραστηριοποιείται από το 1993 και στη διοργάνωση συνεδρίων και εκδηλώσεων.