Eπικήδειος λόγος στο Νίκο Λεβογιάννη. Αποχαιρετούμε σήμερα τον αγαπητό φίλο και συγχωριανό, τον Νίκο Λεβογιάννη {του Εμμανουήλ Λεβογιάννη-Λεβα(γ)ιανομανώλη και της Ελισάβετ-Αλισάφης, το γένος Μυλωνά)}. Τον αποχαιρετούμε με πολλή θλίψη και οδύνη. Μπορεί ο υμνογράφος της εξοδίου ακολουθίας Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός να μάς θυμίζει, .....φιλοσοφώντας, ότι «άνθρωπος ωσεί χόρτος αι ημέραι αυτού». Μπορεί ο Οδυσσέας Ελύτης στους «Προσανατολισμούς» του να χαρακτηρίζει το χρόνο ως «γρήγορο ίσκιο πουλιών». Μπορεί η θυμόσοφη λαϊκή ρήση να υπενθυμίζει ότι «καθενός έρχεται η ώρα του», το πλήρωμα του χρόνου, αλλά αυτή η ώρα της αναχώρησης από τη ζωή είναι η πιο πικρή, αχώρητη, αδιανόητη, η άλυτη εξίσωση της ανθρώπινης ύπαρξης. Ειδικά, όταν ο θανών δεν έχει καν φθάσει το προσδόκιμο όριο επιβίωσης της εποχής του, όπως και η μάννα του Αλισάφη που εξεδήμησε πολύ νωρίς, αφού έφερε στη ζωή και γαλούχησε πέντε παιδιά.
Ο Νίκος γεννήθηκε στην ίδια γειτονιά με μένα στην Κωμιακή, πάνω από μια πλάτσα που της έδιναν ζωή τα παιδικά μας τιτιβίσματα και οι αυθεντικοί, αδιαμεσολάβητοι ήχοι των νησιώτικων οργάνων και γλεντιών. Γεννήθηκε από φτωχούς γονείς, που δεινοπαθούσαν για να θρέψουν πολλά στόματα και γαστέρες. Ο ίδιος, όπως όλα τα παιδιά της μακρινής, αλλά οικείας δεκαετίας του 1950-και των παλαιότερων φυσικά-, γνώρισε τι θα πει ανέχεια, τι θα πει κάματος και ιδρώτας, τι θα πει στέρηση βασικών βιοτικών αναγκών. Και τι θα πει, βέβαια, εργατικότητα, αλληλεγγύη, κοινωνική συνοχή και λιτότητα.
Τέλειωσε το δημοτικό σχολείο της Κωμιακής, το Γυμνάσιο Τραγαίας και το Λύκειο της Χώρας Νάξου και μπήκε με την πρώτη στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, πάντα διακρινόμενος για τις επιδόσεις, την ευφυΐα και τη φιλομάθειά του. Στη διάρκεια των σπουδών του δούλευε στην οικοδομή για τα φέρει βόλτα. Ήταν η εποχή λίγο πριν, λίγο μετά το 1970, τότε που μας σήκωσε ο άνεμος της φυγής και μας έφερε στα ναξιοκρατούμενα προάστια της Αθήνας. Ήταν η εποχή, μαζί με αυτή των παιδικών και εφηβικών του χρόνων, που καθόρισε την προσωπικότητα και ταυτότητά του. Ο Νίκος, αυτοδημιούργητος, χωρίς ν΄ανεβουθηθεί, όπως λέμε στο χωριό, από κανένα, έπεσε στα βαθιά νερά του ελεύθερου επαγγέλματος, της δικηγορίας, και σταδιοδρόμησε επιτυχώς. Με εντιμότητα και επάρκεια. Με χειρισμό και διεκπεραίωση υποθέσεων από όλο το φάσμα του Δικαίου. Παράλληλα διαμόρφωσε, με την αγαπημένη του γυναίκα Μαρία, μια λαμπρή οικογένεια, με δυο παιδιά, τον Μανώλη, δικηγόρο και αυτόν και την Ειρήνη, αρχιτέκτονα, αποκτώντας και τρία εγγόνια, τα οποία δεν πρόλαβε να χαρεί και να καμαρώσει στις διάφορες φάσεις της ανάπτυξής τους. Εκτός από την οικογενειακή και επαγγελματική, σημαντική ήταν η παρουσία και δράση του Νίκου στον κοινωνικό και πολιτικό στίβο. (Στην τελευταία, πολιτική, πτυχή εντάσσω τη θητεία του ως δημοτικού συμβούλου στον Δήμο Γαλατσίου). Εκ φύσεως κοινωνικός, ευφυολόγος, αφηγητής καθημερινών απλών, αυθεντικών, ιστοριών, είχε έναν ιδιαίτερο τρόπο να προσλαμβάνει και να μεταδίδει περιστατικά που βίωσε ή άκουσε από τις διηγήσεις συμπατριωτών μας. Ίσως ήταν ο άνθρωπος που ήξερε καλύτερα την ανθρωπογεωγραφία του χωριού από οποιονδήποτε. Ποτέ δεν υποτίμησε κανένα, δεν διέκρινε τους ανθρώπους ανάλογα με το μορφωτικό, πολιτικό ή κοινωνικοοικονομικό τους επίπεδο. Τα στέκια των απλών ανθρώπων (η συλλογική λέσχη, το καφενείο, οι χώροι διακίνησης τοπικών ναξιακών προΐόντων) ήταν και στέκια του, η γλώσσα τους ήταν και η δική του γλώσσα. Τα ήθη και τα έθιμα, οι νοοτροπίες, πρακτικές και συμπεριφορές, ήταν στοιχεία εγγεγραμμένα στον αξιακό κώδικα και τον τρόπο ζωής του.
Οι ναξιακοί σύλλογοι και ο ναξιακός Τύπος της Αθήνας οφείλουν πολλά στον Νίκο. Ήταν από τους πρωτοπόρους στην έκδοση της «Κορωνίδας» το 1972, εφημερίδας που έφερε μια φρεσκάδα αλλαγής οπτικής, δυναμισμού, εμπλουτισμού της θεματογραφίας και ανανέωσης του συλλογικού και εν γένει του ναξιακού Τύπου. Συνεργάστηκε σε διάφορες φάσεις της κυκλοφορίας της, ενώ ήταν ο μακροβιότερος συγγραφέας της χρονογραφικής στήλης «ετσά ‘ιαδέ που λες», όπου θησαυριζόταν η κωμιακίτικη ντοπιολαλιά. Θα συναντήσει κανείς συνεργασίες του και σε άλλες εφημερίδες, όπως τα «Νέα του Απόλλωνα». Ο Νίκος επίσης είχε εκλεγεί πρόεδρος και μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Κορωνίδας επί πολλά έτη.
Δεν ήταν, όμως, δευτερεύουσα η συμβολή του στην ίδρυση της Ο.ΝΑ.Σ., όπως μπορώ να μαρτυρήσω από τις άοκνες συσκέψεις και τους γόνιμους προβληματισμούς του 1975. Χρημάτισε επίσης, κατά καιρούς, μέλος διοικητικών συμβουλίων της, ενώ δεν έπαψε να είναι αρωγός με την επαγγελματική του ιδιότητα, αλλά και τη βαθιά συναίσθηση κοινωνικής και συλλογικής προσφοράς που τον διακατείχε, στους ναξιακούς συλλόγους. Πέρυσι πρωτοστάτησε στην επανέκδοση της εφημερίδας «Άποψη Σκαδού-Μέσης», όπου, εκτός από τα ευθύβολα σχόλιά του υπό τον τίτλο «Βολικά…κι ανάποδα», τα οποία υπέγραφε ως «Χωριανός», αναβίωσε την πολύτιμη δημοσιογραφική στήλη, με τίτλο «Επά που τα λέμενε», προσπάθεια που διαφύλαττε θνήσκοντα στοιχεία του τοπικού γλωσσικού μας ιδιώματος. Προσπάθεια που συνδύαζε την ιδιωματική γλώσσα με τη λαογραφία και το καυστικό σχόλιο της σύγχρονης ζωής.
Ο θάνατος του Νίκου μαυροφόρεσε την οικογένειά του που θρηνεί την αβάστακτη γι’ αυτήν απώλεια. Βύθισε στην οδύνη τους φίλους, τους συγχωριανούς, όλους όσοι γνώρισαν την καλοσύνη, τη συνδρομή, το χωρατό, το παιγνιώδες βλέμμα, το πάθος της κοινωνικής προσφοράς του. Όμως, η μνήμη διατηρεί ζωντανούς ανάμεσά μας τους νεκρούς. Και ο Νίκος δεν θα ξεχαστεί όσο ζει στη μνήμη μας. Γιατί ανήκει σε αυτούς που «μνήμην δια την αρετήν αυτών κατέλιπον». Και αυτό θα καταπραΰνει το ψυχικό άλγος, ιδιαίτερα της οικογένειάς του.
Ο ίδιος, όμως, όπως κάθε νεκρός, θα απαντούσε, αν είχε αυτή τη δυνατότητα, με τα λόγια του Αχιλλέα στον Οδυσσέα, όπως αποτυπώνονται στη ραψωδία που οι Αλεξανδρινοί της έδωσαν εύστοχα τον τίτλο Νέκυια: «μὴ δή μοι θάνατόν γε παραύδα, φαίδιμ᾽ Ὀδυσσεῦ»-μη θες να με παρηγορήσεις για το θάνατό μου, Οδυσσέα γενναίε (Ομ. Οδ., Λ, 488).
Νίκο, καλό ταξίδι κατά τον διάπλουν του Αχέροντα.
Β. Φραγκουλόπουλος
Αναρτήθηκε από ΚΟΡΩΝΙΔΑ GIAN PREV
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου