Προτάσεις εμποροεπαγγελματικού συλλόγου Νάξου για το μέλλον του ΟΑΕΕ

Ο πρόεδρος και ο γραμματέας του Εμποροεπαγγελματικού Συλλόγου Νάξου απέστειλαν στον υπουργό Εργασίας και βουλευτή Κυκλάδων, Γιάννη Βρούτση τις προτάσεις για το μέλλον του ΟΑΕΕ, Στην επιστολή, αναλυτικά, αναφέρονται:

"Μία σοβαρή παρενέργεια της κρίσης και ανησυχητικό σημείο των καιρών είναι η τραγική οικονομική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι ασφαλιστικοί φορείς αλλά και οι ασφαλισμένοι σε αυτούς. Η σχέση είναι βαθιά αλληλένδετη: Όταν οι ασφαλισμένοι αδυνατούν να καταβάλλουν τις εισφορές τους, τα Ταμεία χάνουν την απαιτούμενη ρευστότητα για την αντιμετώπιση των υποχρεώσεών τους. Κατά τον τρόπο αυτό παύει να λειτουργεί το διανεμητικό ασφαλιστικό μας σύστημα, που στηρίζεται στην αρχή ότι οι σημερινοί εργαζόμενοι καταβάλλουν τις εισφορές από τις οποίες χρηματοδοτούνται οι τρέχουσες συντάξεις. Οι βασικές διαπιστώσεις, με βάση τα επίσημα ετήσια στοιχεία του ΟΑΕΕ στις 31-12-2012, είναι ότι από το σύνολο των 379.844 ενεργών οφειλετών, ένα σημαντικό μέρος αυτών, το οποίο υπολογίζεται σε 80.626 ασφαλισμένους, οφείλουν τις εισφορές μόνο ενός διμήνου.Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό το 1/5 των οφειλετών (21,2%), χρωστάει αμελητέα ποσά απέναντι στον ασφαλιστικό του φορέα, με αποτέλεσμα η ένταξή τους σε μία ρεαλιστική και «εύκολη» ρύθμιση να είναι ευνοϊκή τόσο για τους ίδιους όσο και για τον ΟΑΕΕ. Είμαστε επομένως αντιμέτωποι με μία δυσάρεστη πραγματικότητα: αφενός οι ασφαλισμένοι αδυνατούν να καταβάλλουν τις εισφορές τους, αφετέρου ο ΟΑΕΕ χάνει την απαιτούμενη ρευστότητα για την κάλυψη των υποχρεώσεών του. Τα τελευταία στοιχεία του 2013 δείχνουν ότι ο ΟΑΕΕ έφτασε σήμερα να έχει 388.073 οφειλέτες με οφειλή άνω των 5.000 ευρώ και το συνολικό ποσόν των οφειλών τους να ξεπερνά τα 8,7 δις ευρώ. Η πρόταση του Συλλόγου μας επιδιώκει τη διαμόρφωση ενός μοντέλου εξισορρόπησης του ΟΑΕΕ και επιβίωσης των συναδέλφων εμπόρων. Με την αποποινικοποίηση των οφειλών, την αποσύνδεση της θεώρησης οικογενειακού βιβλιαρίου υγείας, την ενεργοποίηση του λογαριασμού ανεργίας και για ιατροφαρμακευτική κάλυψη (πέραν δηλαδή του επιδόματος) και την επανέναρξη καταβολής τρεχουσών εισφορών με ελεύθερη επιλογή κλάσης από τους «ανενεργούς» ασφαλισμένους λόγω παλαιών ληξιπρόθεσμων οφειλών. Ο Εμποροεπαγγελματικός Σύλλογος Νάξου επιμένει στην λύση για «πάγωμα» και κεφαλαιοποίηση των παλαιών ληξιπρόθεσμων οφειλών, με ανελλιπή καταβολή μειωμένων εισφορών και με τελική επιλογή εξαγοράς ή μειωμένης σύνταξης από την μετατροπή των οφειλών σε ασφαλιστικό χρόνο, η οποία δεν θα δημιουργεί έλλειμμα και λογιστικές απώλειες, ενώ ταυτόχρονα θα αυξήσει και θα σταθεροποιήσει την ετήσια ροή ασφαλιστικών εισφορών στον ΟΑΕΕ. Με αυτό το πάγωμα, την κεφαλαιοποίηση και την αφαίρεση ασφαλιστικού χρόνου ενεργοποιούνται μέρος των 388.000 οφειλέτες του οργανισμού κάτι που μπορεί να αποδώσει επιπλέον ρευστότητα το ελάχιστο 380 εκ. ευρώ ετησίως. Επιπλέον, ο ΟΑΕΕ θα καταβάλει χαμηλότερες συντάξεις, χωρίς να χρησιμοποιηθεί η λύση της «μείωσης των συντάξεων». Πιο συγκεκριμένα η οριοθέτηση του ευνοϊκού ρυθμιστικού πλαισίου απαιτεί: • Πάγωμα, κεφαλαιοποίηση και μετατροπή οφειλών σε ασφαλιστικό χρόνο Η κεφαλαιοποίηση θα αποτελέσει μία ρεαλιστική και όχι λεκτική «νέα αρχή» καθώς θα δώσει την ευκαιρία στους οφειλέτες του οργανισμού να επανενταχθούν στην ασφαλιστική οικογένεια. Παράλληλα, θα επιλύσει το κατεπείγον κοινωνικό ζήτημα που έχει δημιουργηθεί με την ιατροφαρμακευτική κάλυψη των ιδίων και των οικογενειών τους. • Προστασία των «εντός της κρίσης» οφειλετών Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως απώτερος στόχος του Συλλόγου μας και του εμπορικού κόσμου γενικότερα είναι η παροχή κάλυψης των εντός της κρίσεως οφειλετών, δηλαδή εκείνων των υπόχρεων που βρίσκονταν σε αδυναμία εξυπηρέτησης των ασφαλιστικών τους εισφορών από τις 1/1/2009 έως και σήμερα. Με βάση τα ισχύοντα δεδομένα ένας ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να συνταξιοδοτηθεί σε περίπτωση που το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών του φτάνει έως το ποσό των 20.000 ευρώ. Λαμβάνοντας όμως υπόψη το σύνολο των οικονομικών βαρών που έχει επωμιστεί το σύνολο των επιτηδευματιών εδώ και περίπου 5 χρόνια, πρέπει να δοθεί το δικαίωμα σε συνταξιοδότηση –με συμψηφιστικό τρόπο- και σε εκείνους τους υπόχρεους με minimum ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές ύψους άνω των 20.000 ευρώ και οι οποίοι αποτελούν το 80% του συνόλου των «ενεργών» οφειλετών. • Διαρκής Ιατροφαρμακευτική κάλυψη ασφαλισμένων Με δεδομένο ότι οι εντασσόμενοι στις ρυθμίσεις της κεφαλαιοποίησης θα καλυφθούν ως προς την ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη, πρέπει ανάλογη πρόνοια να ληφθεί και για όσους «άνεργους» εμπόρους δεν μπορούν να ενταχθούν στις σχετικές ρυθμίσεις. Η πρόταση την οποία καταθέτουμε είναι η εξής: Στον ειδικό λογαριασμό του άρθρου 44 ν. 3986/2011 που αφορά το επίδομα ανεργίας των εμπόρων, έχουν σωρευθεί κεφάλαια τα οποία μπορούν να διατεθούν για την κάλυψη της ιατρικής και φαρμακευτικής κάλυψης και περίθαλψης των εμπόρων, που στην πράξη έχουν διακόψει το επάγγελμά τους. • Διεύρυνση της ασφαλιστικής βάσης του ΟΑΕΕ Με βάση τις ισχύουσες διατάξεις, προβλέπονται στο αρ.25 του ν.3846/2010 υπό τον τίτλο «θέματα ΟΑΕΕ-ΟΓΑ» οι δυνατότητες εξαίρεσης από την ασφάλιση του ΟΑΕΕ επαγγελματιών, βιοτεχνών, εμπόρων κλπ, για περιοχές κάτω των 2.000 κατοίκων. Είναι προφανές ότι τα κριτήρια εξαίρεσης, οι όροι και οι προϋποθέσεις χρήζουν αλλαγών για την μεταφορά 70.000 ασφαλισμένων από την ασφάλιση του ΟΓΑ στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ. Παράλληλα, με το άρθρο 58 του ν.4144/2013 στην ασφάλιση των ιδιοκτητών τουριστικών καταλυμάτων, επήλθε μεταβολή του ασφαλιστικού καθεστώτος των επιχειρηματιών αυτών σε σχέση με τα οριζόμενα στο άρθρο 32 του ν.4075/2012, μεταβολή ιδιαίτερα δυσμενής για τον Οργανισμό καθώς διευρύνει τον κύκλο των εξαιρούμενων από την ασφάλισή του προσώπων και συνακόλουθα οδηγεί στην αποστέρηση του από σημαντικό αριθμό εσόδων. Συγκεκριμένα μειώθηκαν οι υπόχρεοι ασφάλισης του ΟΑΕΕ στους έχοντες άνω των 10 δωματίων, ενώ για την εξαίρεση (εκτός ΕΠΕ και ΑΕ) με έως 10 δωμάτια, έχει υποχρέωση υπαγωγής στην ασφάλιση (ΟΑΕΕ ή ΟΓΑ) μόνο ένας των εταίρων. Λαμβανομένων υπόψη των παραπάνω, η πρότασή μας για την κατάρτιση νέου νομοθετικού πλαισίου ασφαλιστικής αντιμετώπισης των επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται σε προαιρετικές περιοχές ή κατηγορίες ασφάλισης είναι οι εξής: α) Πρόσωπα που ασκούν δραστηριότητες υπαγόμενες στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ, ασφαλίζονται στον ΟΑΕΕ, ανεξάρτητα από περιοχή άσκησης επαγγέλματος. β) Η ασφάλιση στον ΟΑΕΕ είναι υποχρεωτική, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις υπαγωγής στον φορέα, ανεξαρτήτως άλλων προϋποθέσεων, πληθυσμιακών και εισοδηματικών. γ) Θεσπίζεται νέα ασφαλιστική κατηγορία με χαμηλότερο ασφάλιστρο από αυτό της υπάρχουσας 1ης κατηγορίας, με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, στα ίδια επίπεδα εισφορών για τους ασφαλισμένους στον ΟΓΑ και συγκεκριμένα για μία τριετία. Με βάση τις παραπάνω διατάξεις, κρίνουμε πως, πέραν της παράθεσης προτάσεων, ορισμένα κομβικής σημασίας ζητήματα όπως η διεύρυνση της ασφαλιστικής βάσης, με επανεξέταση του συμψηφισμού των οφειλών από την διαφορά των ασφαλιστικών εισφορών των εμπόρων σε άλλα ταμεία, χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής από τους αρμοδίους. • Δυνατότητα ελεύθερης επιλογής χαμηλότερης ασφαλιστικής κατηγορίας Το δικαίωμα για αλλαγή ασφαλιστικής κατηγορίας ακόμα και ελεύθερης επιλογής κλάσης να δίνεται σε εκείνους που θα προβαίνουν σε ρύθμιση των οφειλών τους. Περαιτέρω μία τέτοια ρύθμιση εκτιμούμε πως θα υπερκαλύψει το προβλεπόμενο για το 2014 πραγματικό έλλειμμα του ταμείου. Η λογική της αλλαγής της ασφαλιστικής κατηγορίας σε χαμηλότερες κλάσεις, αποτελεί μία πρόταση η οποία εκτιμάται πως θα αποφέρει ετήσια έσοδα στον ΟΑΕΕ, από τους «ενεργούς» οφειλέτες, ύψους περίπου 1,24 δις ευρώ σε περίπτωση συμμετοχής των οφειλετών κατά 100%, 994 εκ. ευρώ σε περίπτωση συμμετοχής του 80% των ενεργών ασφαλισμένων, 808 εκ. ευρώ εάν το ποσοστό συμμετοχής των υπόχρεων